نام پژوهشگر: فضل ا.. فروغی
رضا شعبانی فضل ا.. فروغی
دولت ها برای اجرای قانون و تصمیمات خود از عناصر و امکانات و افراد متبحر بهره می گیرند که از آن جمله می توان به استفاده دولت ها از نیروهایی تحت عنوان نیرو های نظامی در جهت پاره ای از اهداف خاص نام برد.از جمله این اهداف استفاده مراجع قضایی از سازمان ضابطین است که در دادرسی های جزایی از تحقیقات و گزارش های تنظیمی توسط ایشان بعنوان زیر بنای پرونده های کیفری استفاده می شود آنچه مطرح است اینکه حدود اعتبار گزارش های تنظیمی توسط ایشان به چه میزان است و ماهیت و مبنای حجیت گزارش و تحقیقات ایشان چیست؟ از مهمترین مسائل مطرح در آیین دادرسی کیفری،دلایل هستند به گونه ای که قانونا بتوانند وجود یا عدم وجود یک واقعه و صحت وسقم موضوع را تایید کنند.بنابراین از یکسو پلیس یا ضابطین قضایی مکلف به گرداوری ادله لازم مبنی بر وقوع جرم وانتساب آن به فرد یا افراد مورد اتهام هستند و از سوی دیگر بر عهده دادرس است که دلایل گرداوری شده توسط ضابطین را مورد ارزیابی قرار دهد.بنابر این برای معتبر بودن ادله جمع آوری شده توسط ضابطین علاوه بر اینکه ضابطین و گزارش آنان می بایست موثق و مورد اعتماد قاضی باشد ارزیابی و تایید قاضی نیز شرط است . آنچه قانونگذار در ماده 43 قانون آیین دادرسی کیفری برای اعتبار و ارزش گزارش وتحقیقات ضابطین در نظر گرفته در حد اماره قضایی است اما در عمل ملاحضه می کنیم که گزارش و تحقیقات ایشان چند وجهی است .در بعضی موارد ماهیتا شبیه شهادت در پاره ای از موارد کارشناسی و در مواردی مانند اسناد رسمی است بنا براین میزان اعتبار و ماهیت آن نیز بسته به محتوای گزارش و ضابطی که مامور انجام آن بوده دارای شدت و ضعف و متفاوت است.