نام پژوهشگر: محمّد گنجی
سمیه بیدبرک نیا علی یزدخواستی
پژوهش حاضر، با هدف بررسی برنامه درسی تجربه شده دانشگاهی از نظر هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه کاشان انجام شده است. نوع تحقیق از نظر روش، پیمایشی در علوم اجتماعی و از لحاظ هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده های علوم انسانی، ادبیات و زبان های خارجه، علوم پایه، فنی -مهندسی و معماری و هنر دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 93-92 به تعداد5370 نفر بود که از میان آنها تعداد 360 نفر با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای به عنوان نمونه انتخاب گردید. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد هوش فرهنگی با ضریب پایایی 0/84 و پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی با ضریب پایایی 0/88 و از تفاضل معدل ترم اول و ترم گذشته دانشجویان به عنوان شاخص عملکرد تحصیلی استفاده شده است. روایی پرسشنامه ها به صورت محتوایی و سازه مورد تأیید صاحب نظران قرار گرفت. دادههای آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss ورژن 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که میزان هوش فرهنگی، سرمایه اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانشجویان بالاتر از حد متوسط است و بین هوش¬فرهنگی با عملکرد تحصیلی رابطه مستقیم و معنادار وجود ندارد، ولی بین هوش فرهنگی با سرمایه اجتماعی رابطه مستقیم، مثبت و معنی دار وجود دارد. بدین معنا که با افزایش هوش فرهنگی سرمایه اجتماعی دانشجویان افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر بین سرمایه¬اجتماعی با عملکرد¬تحصیلی رابطه¬ی مستقیم، مثبت و معنادار وجود دارد. بدین معنا که، با افزایش سرمایه¬اجتماعی، عملکرد تحصیلی دانشجویان افزایش می یابد. بر این اساس، هوش فرهنگی به صورت غیر مستقیم و از طریق سرمایه اجتماعی به ویژه بعد مشارکت بر افزایش عملکرد تحصیلی دانشجویان موثر بوده است. بر اساس ضرایب رگرسیون چند متغیره، متغیرهای هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی در مجموع 10 درصد از واریانس عملکرد تحصیلی دانشجویان را تبیین می کنند. همچنین نتایج نشان داد، هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی دانشجویان از لحاظ جنسیت، وضعیت تأهل، مقطع تحصیلی، وضعیت سکونت و عملکرد تحصیلی دانشجویان نیز از لحاظ جنسیت، وضعیت تأهل و وضعیت سکونت یکسان بوده است ولی از لحاظ مقطع تحصیلی، عملکرد تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد بیشتر از دانشجویان کارشناسی بوده است. همچنین نتایج نشان داد که بین هوش فرهنگی، سرمایه اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشکده های مختلف تفاوت معنی دار وجود دارد. بدین معنا که، میانگین هوش فرهنگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشکده معماری و هنر و میانگین سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشکده ادبیات و زبان های خارجه از همه بالاتر و میانگین هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشکده فنی- مهندسی و میانگین عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشکده علوم پایه از همه پایین تر بوده است.