نام پژوهشگر: کادری یاکوت

نورسنجی و تحلیل جامع منحنی های نوری دو سیستم دوتایی گرفتی sz her و xx cep در صافیهای bvri و بررسی وجود رفتار تپندگی در آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم 1393
  بهمن حسین زاده   رضا پژوهش

دانش ما از خصوصیات ستاره ها اغلب مبتنی بر نتایجی است که از مطالعه سیستم های دوتایی به ویژه دوتایی های نزدیک بدست می آید. در این راستا برای بدست آوردن پارامترهای فیزیکی و هندسی و درک وضعیت تحولی آنها داده های نوری و طیفی آنها مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. از این رو در رساله موجود داده های رصدی مربوط به نورسنجی دو سیستم دوتایی گرفتی xx cep و sz her مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نورسنجی این دو سیستم به ترتیب طی 13 شب بین سالهای 2012-2011 م. و طی10 شب از ماه ژوئن تا اکتبر 2012 م. با استفاده از تلسکوپ 16 اینچ مجهز به ccd از نوع apogee u47 در رصدخانه دانشگاه اژه کشور ترکیه و تلسکوپ 14 اینچ اشمیت –کاسگرین مجهز به ccd از نوع st7-xe در رصدخانه دکتر مجتهدی دانشگاه بیرجند انجام گرفته است. این داده ها در صافی های استاندارد بسل تهیه شده و برای استخراج داده ها از نرم افزار (digiphot/apphot) iraf استفاده شده است. منحنی های نوری با استفاده از نرم افزار فوبه و ویلسون-دوینی تحلیل شده و پارامترهای نورسنجی آن بدست آمدند. در این تحقیق چون سیستم xx cep از نوع دوتایی طیف سنجی تک خطی است و با توجه به اینکه تاکنون طیف سنجی سیستم sz her انجام نگرفته است، برای تخمین مقادیر مطلق این دو سیستم از نتایج نورسنجی و جداول کوکس و تورِس 2000م. استفاده شده است. پارامترهای فیزیکی حاصل برای سیستم sz her برابر با m_1= 1/56m_، m_2= 0/77m، r_1= 1/61r_ r_2= 1/55r_ و برای سیستم xx cep برابر با m_1= 1/92m_، m_2= 0/36m_ r_1= 2/08r_ و r_2= 2/39r_ بدست آمدند. به علاوه نوسانات نوع دلتا اسکوتی برای سیستم xx cep با فرکانسی برابر با 31/77 (c/d) آشکارسازی شده در حالی که این نوع نوسانات در مورد سیستم sz her مشاهده نشده است. در این تحقیق علاوه بر ارائه چند زمان کمینه گرفت برای هر دو سیستم، با استفاده از زمان های کمینه گرفتی که منجمان دیگر اعلام کرده اند منحنی های( o-c ) مربوط به آنها رسم گردیده و با تحلیل آنها آهنگ انتقال جرم از مولفه ثانویه به اولیه هر کدام از سیستم های دوتاییxx cep و sz her به ترتیب برابر با dm/dt= -1/2(3)× 10^(-9) m_/yr وdm/dt= +2/62(3)× 10^(-9) m_/yr تعیین شده اند. هم چنین با نسبت دادن تغییرات تناوبی این منحنی ها به اثرات نور – زمان، پارامتر های هندسی حاصل از ترکیب دو حرکت تناوبی مجزا حاصل از اجسام سوم و چهارم و مقدار کمینه جرم آنها برای هر دو سیستم محاسبه شده اند.