نام پژوهشگر: حمید عشقی زاده
سیما معمارمنتظرین جمشید رزمجو
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولیدات زراعی می باشد. از جمله روش های مقابله با شوری، استفاده از ریزموجودات مفید هم چون قارچ های میکوریز می باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثرهای تلقیح با قارچ میکوریز در سطوح مختلف شوری بر رشد و عملکرد گیاه گلرنگ انجام شد. آزمایش به شکل گلدان به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل سطوح شوری در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار) و میکوریزا در پنج سطح (عدم تلقیح و تلقیح با چهار گونه glomus mossea,g. langula, g. versifrom, g. intraradicea) بودند. ارتفاع بوته، سطح برگ، تعداد برگ، پرولین، محتوای آب نسبی، غلظت کارتنوئید وکلروفیلa، b و کل، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، درصد کلنیزاسیون، پایداری غشا و عملکرد دانه اندازه گیری شدند. شوری باعث کاهش سطح برگ، تعداد برگ، محتوای آب نسبی، کارتنوئید، کلروفیل a، b و کل، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، پایداری غشا و عملکرد دانه شد. اما غلظت پرولین و درصد کلنیزاسیون با افزایش سطح شوری افزایش یافت. غلظت پرولین، محتوای آب نسبی، غلظت کارتنوئید ( با g. versifrom)، میزان کلروفیل a، b و کل، پایداری غشا، تعداد برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه ( با g. versifrom)، درصد کلنیزاسیون (با g. versifrom) و عملکرد دانه در تلقیح با گونه g. mossea در شرایط غیر شور و شور بیشترین میزان را دارا بودند. در حالی که کمترین غلظت کارتنوئید و کلروفیل a، b و کل، وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی (در شرایط عدم تلقیح) در تلقیح با گونه g. intraradicea در شرایط غیر شور و شور پایین ترین میزان را دارا بودند. بالاترین میزان سطح برگ در شرایط شور و غیر شور متعلق به تلقیح با گونه g. versifrom بود. تلقیح با گونه g. langula کمترین غلظت پرولین، سطح برگ، پایداری غشا و عملکرد دانه را در شرایط شور و غیر شور دارا بودند.هم چنین کمترین محتوای آب نسبی در شرایط عدم تلقیح تحت شرایط غیر شور و شور بود و کمترین تعداد برگ در شرایط غیرشور و شور مربوط به تلقیح با گونه g. versifrom بود. نتایج نشان داد که تلقیح با میکوریزا در تحمل به شوری در گلرنگ موثر می باشد. اگر چه دو گونه g. mossea و g.versifrom کارایی بالاتری نسبت به بقیه دارا بودند.