نام پژوهشگر: علی شرقی

معیار های نوین برنامه ریزی و طراحی سکونتگاه سالمندان با رویکرد افزایش امید به زندگی ساکنین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  میلاد الفت   اسماعیل ضرغامی

در کشور ایران همواره سبک زندگی سنتی در جریان بوده است و به سالمند به عنوان ریش سفید نگریسته می شده است، اما با تغییر سبک زندگی در دوره مدرن، این نقش در حال نابود شدن و از بین رفتن است و به دوره سالمندی دیگر به عنوان فصلی جدید از زندگی نگریسته نمی شود. این امر موجب کاهش تعداد سال های امید به زندگی در بین سالمندان و بخصوص ساکنان سرا های سالمندان و عدم توجه به نیاز های عاطفی آنان گشته است به نحوی که میزان مرگ و میر ناشی از مریضی در بین آنان افزایش یافته و موجب افزایش هزینه و بحران برای نظام اجتماعی می گردد از این رو جا دارد تا با تحقیقات بیشتر و با طراحی سکونت گاه های مناسبی که هم پاسخگوی نیاز های فیزیکی و هم نیاز های مربوط به حس کارامد بودن سالمندان بوده، امکان باز زنده سازی جایگاه سالمند در کشور را به نحو دیگری مورد توجه قرار داده و مفهوم سکونتگاه مناسب برای سالمند را یافت. هدف از این پژوهش یافتن عوامل موثر در افزایش میزان امید به زندگی سالمندان و طراحی نوع مسکن مناسب برای سالمندان می باشد. در این تحقیق و در ادامه عوامل امید به زندگی در سالمندان ساکن خانه های سالمندان بخش های خصوصی شمیرانات در شهر تهران با کمک گرفتن از ابزار پرسشنامه و مصاحبه و مشاهدات میدانی شناسایی و دسته بندی خواهند شد و عوامل مورد نیاز در طراحی مسکن مناسب زندگی سالمندان شناسایی خواهند شد. سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی مبادرت شده و برنامه ریزی های نوینی برای طراحی مسکن سالمندان با رویکرد افزایش امید به زندگی در ساکنان ارائه خواهد شد. روش تحقیق بکار گزفته شده در این تحقیق تحلیل عاملی اکتشافی می باشد که با وارد کردن اطلاعات در نرم افزار spss21 به تجزیه اطلاعات مبادرت شده است. میزان آلفای کرونباخ برای این پرسشنامه عدد 833/0 می باشد که پایایی پرسشنامه را تایید می نماید.

طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد پایداری اجتماعی مطالعه موردی :استان آذربایجان غربی،شهرستان نقده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  حامد چاخرلو   اسماعیل ضرغامی

چکیده در سال های اخیر پایداری اجتماعی به عنوان یکی از اجزای اصلی توسعه پایدار به شکل فزآینده ای به رسمیت شناخته شده است. بدون در نظر گرفتن بعد اجتماعی پایداری ،نمی توان به طراحی مناسب مجتمع های مسکونی پایدار دست یافت. این بعد شامل اصولی است که تحقق آنها و دستیابی به اهداف پایداری اجتماعی در مجتمع های مسکونی می تواند به واسطه برخی تدابیر برآورده شود. هدف اصلی این پژوهش بهبود ساختار فضایی و تقویت روابط مکانی چه در داخل خانه وچه در ارتباط بیرونی آن می باشد و از طرفی هدف از موضوع شناخت نیازهای ساکنین ونظام اجتماعی و فرهنگی حاکم بر مردم ساکن دریک بافت مسکونی و شناسایی مولفه های تاثیر گذاری براین نظام است. جهت استخراج عوامل موثر بر پایداری اجتماعی در مجتمع های مسکونی، با مطالعه مقالات، کتاب ها و پایان نامه هایی که در این زمینه مطالعه داشتند عواملی استخراج شد که در پایداری اجتماعی مجتمع های مسکونی تأثیرگذار نشان می دادند. برای بررسی عوامل استخراج شده، پرسشنامه ای توسط اساتید و متخصصان این موضوع تهیه گردید که در جامعه آماری 120 نفری به صورت تصادفی ساده بین ساکنین مجتمع کوثر شهرستان نقده توزیع گردید. نتایج تحقیق با استفاده از نرم افزار spss و آزمون ضریب همبستگی pearson استخراج شد که بیانگر آن است که آسایش 25% ، سرزندگی 37% و امنیت اجتماعی و محیطی44 %، در ارتقاء پایداری اجتماعی در میان ساکنان مجتمع تأثیرگزار است.

بررسی عوامل موثر در افزایش حس دلبستگی به مکان در مجتمع های مسکونی(نمونه موردی:مجتمع بهجت آباد و نویسندگان تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده معماری و هنر 1393
  صادق بهمن پور   عبدالحمید قنبران

در دنیایی که انگاره های مادی بر تمام وجوه زندگی انسان غالب گشته است؛ تملک حقوقی، اولین نسبت در راستای ایجاد پیوند بین انسان و فضاست. از بین رفتن حس دلبستگی، جدایی افراد از یکدیگر و کمبود تعاملات اجتماعی در کنار سایر معضلات شهری ماحصل دید مدرنیستی به فضا است؛ چنانچه به گفته ی نوربرگ – شولتز بسیاری از مردم احساس می کنند که زندگی شان "بی معنا" است و از "خود بیگانه" شده اند. پژوهش حاضر بر این فرض کلی استوار است که "کاربران غالبا نسبت به مکانی حس دلبستگی دارند که آن را واجد کیفیاتی "مطلوب" می دانند"، از اینرو شناخت و ارزش‎گذاری عامل های شکل دهنده حس دلبستگی به مکان، معماران را به طراحی فضای "مطلوب" یاری می کند. اگر چه معنای لغت مطلوب بسیار گسترده و وسیع است، اما در این پژوهش تنها به بخشی از آن که منجر به شکل گیری حس دلبستگی می گردد، می پردازد. هدف از این پژوهش یافتن عوامل موثر در افزایش حس دلبستگی به مکان در مجتمع های مسکونی،ارائه راهکار عملی برای افزایش حس دلبستگی و در پی آن ارتقای کیفیت مجتمع های مسکونی توسط طراح است. بنا به طبیعت حس دلبستگی، بخشی از ساختار این پژوهش، متاثر از جنبه های انسانی برآمده از حوزه های روانشناسی و جامعه شناسی است.در این راستا، حس دلبستگی به مکان با سه شاخص امنیت، تعاملات اجتماعی و فضای باز مجتمع های مسکونی ارزیابی شد. برای این منظور، با کمک گرفتن از ابزار پرسشنامه و مصاحبه و مشاهدات میدانی شاخص های مذکور به همراه سایر عوامل تاثیرگذار شناسایی و دسته بندی شده است. سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی مبادرت شده و با توجه به نتایج تحلیل ها به ارائه راهکارهای علمی و عملی برای ارتقای کیفیت مجتمع های مسکونی در فصل سوم رساله پرداخته شده است. بررسی بستر طرح و آشنایی با شرایط اقلیمی محیط طرح نیز به همراه شناخت بستر اجتماعی در فصل چهارم ارائه شده است تا ازین طریق به دقت با محیط فیزیکی و شرایط آب و هوایی آشنا شویم. روند پروسه طراحی از اولین مراحل تا طرح نهایی با تفصیل معرفی و چگونگی عبور از مراحل اولیه به طرح نهایی همراه با تصاویر ممکن تنظیم و ارائه شده است. این بخش از مطالعات در فصل پنجم رساله ارائه گردیده است.

بررسی ارتباط سیستم های عمودی سبز و مصرف انرژی در ساختمان ها (با طراحی یک نمونه موردی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده معماری و شهرسازی 1394
  شبنم رستم خانی   علی شرقی

افزایش روزافزون ماشین ها در زندگی شهری معاصر مشکلاتی نظیر افزایش آلودگی های محیطی و تولید گازهای گلخانه ای و ایجاد جزیره های گرمایی را سبب شده است. از طرفی فضای سبز شهری نقش مهمی در بهسازی شرایط زیستی و کنترل شرایط اقلیمی شهر داشته و یکی از کاربردی ترین ویژگی های آن حفاظت انرژی است. پوسته یا نمای ساختمان را می توان یکی از اصلی ترین عوامل موثر در کارایی انرژی و همچنین شاخصه های مرتبط با کیفیت فضاهای داخلی و آسایش ساکنین ساختمان و عامل موثر بصری در محیط شهری دانست. با کاهش روزافزون منابع انرژی و افزایش آلودگی های محیطی در شهرها طراحی پوسته ساختمان های می بایست با بکارگیری حداکثر تکنولوژی های موجود در جهت خلق فضای مطلوب با مصرف کمترین منابع تجدید ناپذیر انرژی باشد. با استفاده از مطالعات میدانی و کتابخانه ای در زمینه سیستم های عمودی سبز و عملکرد کاهش مصرف انرژی آن ها، پژوهش حاضر در حوزه استفاده موثر سیستم های عمودی سبز در نمای ساختمان ها و با هدف سنجش کارایی دیوار سبز در کاهش مصرف انرژی و همچنین مقایسه عملکرد این سیستم با عملکرد عایق حرارتی در نرم افزار دیزاین بیلدر، انجام می گیرد. یافته های تطبیقی و مقایسه ای نشان می دهد که کاربرد دیوار سبز در کاهش مصرف انرژی ساختمان در اقلیم تهران بسیار موثر است. همینطور کاهش بار سرمایشی حاصل از کاربرد دیوار سبز در ساختمان ، به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از تاثیر عایق حرارتی است اما عایق حرارتی در فصول سرما بهتر از سیستم دیوار سبز عمل می کند. در نهایت و در کل انرژی مصرفی تفاوت بسیار ناچیزی در میزان کاهش انرژی از طریق این دو روش وجود دارد. این نکته جای خرسندی دارد که کاربرد دیوار سبز در کنار سایر مزایای زیست محیطی و اجتماعی آن،می تواند همانند عایق حرارتی در کاهش مصرف انرژی موثر باشد. بنابراین افزایش آگاهی مردم از مزایای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی دیوارهای سبز بالاخص خصوصیت کاهش انرژیِ آن، در جهت کاربرد بیشتر این سیستم ها بسیار قابل توجه است. واژگان کلیدی: معماری پایدار،انرژی، دیوار سبز، دیوار زنده، نرم افزاردیزاین بیلدر.

طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد ارتقاء سرزندگی ساکنین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  سهیلا نوری   جمال الدین مهدی نژاد

مرکز توجه این پژوهش، کشف چگونگی رابطه کیفیت های محیطی و سرزندگی مجتمع های مسکونی شهر تهران است تا فضاهای عمومی امکان حضور فعال افراد برای مشارکت در فعالیت های مختلف را فراهم سازد.

بررسی ارتباط سیستم های عمودی سبز و مصرف انرژی در ساختمان ها (با طراحی یک نمونه موردی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده هنر و معماری 1394
  شبنم رستم خانی   علی شرقی

افزایش روزافزون ماشین ها در زندگی شهری معاصر مشکلاتی نظیر افزایش آلودگی های محیطی و تولید گازهای گلخانه ای و ایجاد جزیره های گرمایی را سبب شده است. از طرفی فضای سبز شهری نقش مهمی در بهسازی شرایط زیستی و کنترل شرایط اقلیمی شهر داشته و یکی از کاربردی ترین ویژگی های آن حفاظت انرژی است. پوسته یا نمای ساختمان را می توان یکی از اصلی ترین عوامل موثر در کارایی انرژی و همچنین شاخصه های مرتبط با کیفیت فضاهای داخلی و آسایش ساکنین ساختمان و عامل موثر بصری در محیط شهری دانست. با کاهش روزافزون منابع انرژی و افزایش آلودگی های محیطی در شهرها طراحی پوسته ساختمان های می بایست با بکارگیری حداکثر تکنولوژی های موجود در جهت خلق فضای مطلوب با مصرف کمترین منابع تجدید ناپذیر انرژی باشد.