نام پژوهشگر: بهنام مرادزاده
بهنام مرادزاده سید علی صحاف
چکیده روسازی، سرمایه ملی هر کشوری محسوب می شود و بخش عمده ای از بودجه عمرانی صرف ترمیم و نگهداری روسازی می گردد. از جمله مشکلات اساسی در این خصوص، تاثیرات منفی یخ زدگی روسازی در مناطق مستعد و عمدتا کوهستانی است که علاوه بر هدررفت منابع فراوان مالی، خسارات جانی و محیطی زیادی را نیز به دنبال دارد. در ایران، برای جلوگیری از یخ زدگی از نمک که یک محلول ارزان و تثبیت شده برای یخ زدایی می باشد، استفاده می شود. درعین حال، نمک دارای برخی کاستی ها و نقاط ضعفی است که این نواقص و کاستی ها بیشتر مربوط به تحمیل هزینه های سنگین به روسازی راه می باشد. در این بین، یکی از مواد مناسب برای یخ زدایی سطح جاده ها که می تواند به عنوان جایگزین مناسبی برای نمک استفاده شود، استات منیزیم کلسیم (cma) می باشد. در این تحقیق، تاثیر استفاده از استات منیزیم کلسیم برمقاومت لغزشی سطح جاده ها در راهداری زمستانی نسبت به نمک در قالب مطالعه ای آزمایشگاهی بررسی و ارزیابی گردید. در این راستا، مجموعه ای از مطالعات آزمایشگاهی به منظور انجام آزمایش مقاومت لغزشی و بر اساس استاندارد bs118 برای نمونه های مختلف روسازی شامل روسازی آسفالتی، روسازی بتنی معمولی، بتنی خود متراکم و نمونه معابر شهری با مصالح سنگدانه ای ترتیب داده شد. با استفاده از محلول های آب نمک و آب با cma بر روی نمونه های روسازی شرایط مشابه عبور خودروها از روی روسازی سطح جاده ها در فصل زمستان فراهم و تحت آزمایش قرار گرفت. مطابق نتایج تحقیق، در تمامی انواع روسازی های تحت آزمایش، cma نسبت به نمک مقاومت لغزشی را افزایش می دهد. براین اساس و مطابق نتایج آزمایش مقاومت لغزشی با دستگاه اصطکاک آونگی برای نمونه های مختلف روسازی، عدد لغزندگی آب و cma به طور متوسط 84 واحد و نمک 74 واحد در نمونه روسازی بتن خود متراکم و در آسفالت به ترتیب 65 و 55 و ... حاصل گردید. درنتیجه cma لغزندگی در حد آب آشامیدنی دارد و این در حالی است که نمک 10 واحد مقاومت لغزندگی را کاهش داده است و براثر کاهش مقاومت لغزندگی احتمال وقوع تصادفات جاده ای افزایش یافته و ایمنی جاده برای مسافران کاهش می یابد. همچنین محلول cma بر روی نمونه های روسازی چسبیده و بر سطح نمونه باقی می ماند که نمک فاقد چنینی خاصیتی است و مانند گرد و غبار در هوا پخش می گردد. در نتیجه ماده cma را می توان برای دفعات بیشتر در یخ زدایی جاده ها استفاده نمود و از آنجاکه در هوا پخش نمی شود به محیط زیست نیز آسیب نمی رساند. بر این اساس استفاده از cma به جای نمک در راهداری زمستانی و افزایش مقاومت لغزندگی سطح جاده ها توصیه می گردد.