نام پژوهشگر: سعید ستوده نیا
سعید ستوده نیا پیمان دانشکار آراسته
یکی از چالش های جهان امروز بحران کم آبی است و برای حل این مشکل کشورهای مختلف باید منابع آبی خود را به بهترین شکل مدیریت کنند. رشد سریع جمعیت و نیاز به تولید بیشتر سبب شده است که بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش های مصرف کننده ی آب تقاضای بیشتری برای مصرف داشته باشد (fallsoleiman et al., 2011). ایران در یک منطقه ی خشک و نیمه خشک جهان واقع شده و کمبود آب مهم ترین مشکل توسعه ی کشاورزی محسوب می شود. بهینه کردن مصرف آب در کشاورزی و افزایش کارانی مصرف آن که درنهایت می تواند به پایداری سیستم کشاورزی همراه با افزایش درآمد زارع منتهی گردد مستلزم به کارگیری روش های مختلف است (alizadeh et al., 2010). پایش رشد و نمو گیاهی به منظور ارزیابی و مدیریت آبیاری و عملیات زراعی در شبکه های آبیاری و زهکشی باهدف افزایش تولید از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان، استفاده از شاخص های گیاهی از قبیل شاخص سطح برگ lai که بیانگر مقدار سطح فتوسنتز کننده گیاه، مصرف آب توسط گیاه (تبخیر و تعرق) و عملکرد محصول است، بسیار موردتوجه کارشناسان است این شاخص یکی از مهم ترین پارامترهای هیدرولوژیکی و اگروهیدرولوژیکی است که برای کمی ساختن پوشش گیاهی، تولید محصول، تبخیر و تعرق، نیاز آبیاری و بسیاری از اجزای بیلان آب موردنیاز است. شاخص سطح برگ نسبت مساحت سطح فوقانی برگ های گیاه به مساحت سطح زمینی است که در زیر برگها واقع است. این شاخص بدون بعد است. بازه تغییرات آن در گیاهان مختلف متفاوت است و حداقل و حداکثر مقدار آن به ترتیب در مرحله چند برگی و پایان مرحله توسعه رشد است (badiehneshin et al., 2014). معمولاً اندازه گیری lai به وسیله ی دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می شود (gower et al., 1999). روش های مستقیم تعیین lai شامل جداسازی و شمارش برگ های گیاه است. روش مستقیم و تخریبی اولین روشی است که برای گیاهان زراعی و مرتعی استفاده می شود. این روش برای گیاهان با ابعاد کوچک مناسب بوده اما برای منطقه ی وسیع و یا درختان بزرگ نامناسب است به همین دلیل روش های غیرمستقیم ترجیح داده می شوند (breda et al., 2003). روش های غیرمستقیم تعیین سطح برگ بر اساس استخراج ارتباط سطح برگ و دیگر پارامترهای گیاهی استوار هستند و ازجمله این روش ها می توان به روش های وزنی، سنجش ازدور و تابش فعال فتوسنتزی یا par) ) اشاره کرد (jonkheere et al., 2004).