نام پژوهشگر: حمدالله پرهیزکاری
حمدالله پرهیزکاری علی اصغر اسماعیل نیا
این تحقیق به دنبال این است تا با بکارگیری نظریه بازی¬ها رفتار عوامل (بازیگران) بازار نفت را مورد بررسی قرار دهد. در این تحقیق با استفاده ازنظریه بازی¬ها رفتار بازیگران بازار نفت در محدوده سازمان کشورهای صادر کننده نفت (opec) تحلیل می¬شود. چانه¬زنی یکی از واقعیت¬های روزانه زندگی هر فرد، دسته و گروه است. از دیدگاه تئوری این روش برای حل و فصل تعارض¬ها و مناقشات بین افراد، کشورها و گروه¬ها به کار می رود. در چانه¬زنی بر سر یک مسئله دو طرف یا بیشتر با هم مذاکره می¬کنند تا به یک نتیجه، توافق و راه حل برسند. در این مطالعه کشورهای عضو اوپک به دو گروه تقسیم می¬شوند و هر کدام از این دو گروه به عنوان یک بازیگر در چانه زنی¬های درون اوپک در نظر گرفته می¬شوند. گروه اول شامل کشورهایی چون امارات متحده¬عربی، قطر، کویت، لیبی و عربستان سعودی که درآمد سرانه بالا، سرانه ذخیره نفت بالا، سرانه صادراتی بالا، فقر پایین و شدت نیاز آنی به درآمدهای نفتی در سطح پایینی دارند و به دنبال تولید و عرضه بیشتر نفت و کسب درآمد بیشتر از طریق تولید بیشتر نفت هستند می¬باشند. گروه دوم کشورهایی چون نیجریه، ایران، الجزایر، عراق و ونزوئلا که درآمد سرانه پایین، سرانه ذخیره نفت پایین، سرانه صادراتی پایین، فقر بالا و شدت نیاز آنی به درآمدهای نفتی در سطح بالایی دارند و خواستار قیمت¬های بالای نفت و عرضه محدود نفت به بازار جهان و کسب درآمدهای بیشتر نفتی در کوتاه¬مدت از طریق قیمت¬های بالای نفت هستند، می¬باشند. نتایج ناشی از بازی چانه¬زنی و اجرای فیرون در مورد اعضای اوپک نشان می¬دهد گروه بی¬صبر برای اینکه در ائتلاف اوپک باقی بماند و استراتژی عدم همکاری را پیش نگیرد، به دنبال سهم بیشتری از درآمدهای نفتی کل اوپک است. نتایج ناشی از مدل نظری نشان می¬دهد که صبوری در بازی¬های بین¬المللی می¬تواند برای بازیگران بازار نفت¬خام پیامدهای بهتری به همراه داشته باشد. به عبارت بهتر نتایج مدل نظری که با استفاده از آمار 40 ساله کشورهای عضو اوپک برآورد شده است نشان می¬دهد بازیگر صبور در واقعیت به درآمدهای نفتی بیشتری دست می¬یابد.