نام پژوهشگر: مطهره السادات حسینی بغدادآباد

بررسی تحلیلی مفاهیم و مصادیق سنت و بدعت با تأکید بر نهج البلاغه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  مطهره السادات حسینی بغدادآباد   محمدرضا شایق

سنّت و بدعت دو واژه عربی هستند که شناخت هر یک به شناخت دیگری بستگی دارد. هدف از انجام این تحقیق توصیفی و تحلیلی، شناسایی مرزهای سنّت و بدعت و مسائل مربوط به هر کدام می باشد. نگارنده این پایان نامه به دنبال رسیدن به جواب سوالاتی همچون سنّت و بدعت چیست؟، مهمترین علل دور شدن از سنّت ها و گسترش بدعت ها در گذشته و حال در جامعه اسلامی چه می باشد؟، معیار نهج البلاغه در مورد بدعت چیست؟، مصادیق بدعت های آشکار در اسلام کدامند؟، آیا هر کار تازه ای بدعت محسوب می شود؟ و ... می باشد. مباحث مطرح شده در این پایان نامه در پنج فصل سازمان یافته است. در فصل اوّل پس از مقدمه، به ترتیب مطالبی پیرامون تعریف و بیان مسأله، هدف از اجراء و سابقه تحقیق، سوالات پژوهشی و روش تحقیق نگاشتیم در فصل دوّم مفاهیم سنّت و بدعت از جهت معنای لغوی را بررسی می کنیم و آنگاه به تفصیل راجع به معنای اصطلاحی هر دو مفهوم بحث کرده و نظر علمای شیعه و سنّی را در مورد هر کدام بیان میکنیم. در فصل سوّم ابتدا انواع دیدگاه های علمای اسلام راجع به مفهوم و حدود بدعت حرام توضیح داده و آنگاه بدعت از منظر قرآن و روایات را با ذکر نمونه هایی از بدعت های پیش از اسلام مورد بررسی قرار می دهیم. در فصل چهارم ضمن بیان خطبه ها، نامه ها و کلمات قصاری از نهج البلاغه که راجع به سنّت و یا بدعت است، شروح مختلفی را که علمای شیعه و سنّی بر آن ها نگاشته اند را نیز آورده ایم. در فصل پنجم نیز به بررسی علل و منشاء پیدایش و گسترش بدعت ها پرداخته و سپس برخی از مصادیق بدعت پس از رحلت نبی مکرّم اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم را بیان کرده و در نهایت خلاصه و جمع بندی از تمام مطالب پایان نامه ارائه می دهیم.