دو جنس شیگلا و اشریشیا (etec و ehec) اعضای مهم خانواده انتروباکتریاسه ها و عامل اصلی اسهال های عفونی می باشند. شیگلا از طریق تهاجم به سلول های اپی تلیال روده باعث ایجاد اسهال خونی (شیگلوزیس) می شود. یکی از کلیدی ترین پروتئین هایی که در تهاجم باکتری نقش دارد پروتئین ipac است. عامل بیماریزائی اصلی در etec ، گروه آنتی ژنی cfa/i است که از دو زیر واحد cfab و cfae تشکیل شده است. در باکتری ehec، اولین مرحله برای عفونت زایی، اتصال پروتئینی به نام intimin به لایه اپی تلیال می باشد که توسط ژن eae کد می شود. بنابراین با طراحی ایمونوژنی شامل سه پروتئین ipac، cfab و intimin شاید بتوان از اتصال سه باکتری مذکور ومتعاقبا ایجاد اسهال جلوگیری کرد. از آنجایی که این باکتری ها در مخاط روده کلونیزه می شوند، ایمن سازی مخاطی نقش مهمتری را ایفا می کند. نانوژل ها به عنوان یکی از بستر های مناسب برای انکپسوله کردن مولکول های زیستی مطرح می باشند و پلیمر کیتوسان از مناسب ترین پلیمر ها برای ساخت این حامل های مولکول های زیستی است. بسته بندی داروها در حامل های خاص شامل نانوژل ها علاوه بر حفاظت آنها در برابر عوامل محیطی و افزایش فعالیت زیستی آنها در فراهم کردن غلظت های مناسب از دارو در محیط نیز موثر می باشند. در این تحقیق ابتدا پروتئین های cfab، intimin و ipac به صورت سه پروتئین مجزا و یک پروتئین کایمر c? که دربردارنده نواحی حفاظت کننده این سه پروتئین می باشد، بیان و تخلیص شدند. در ادامه نانوژل کیتوسان با نسبت 4:1 از کیتوسان: tpp تهیه و پروتئین ها در درون آنها بارگذاری شدند. خصوصیات ساختاری نانوژل ها با روش های sem و dls بررسی گردید. گروه های موشی و خوکچه هندی با پروتئین های cfab، intimin، ipac و c? به صورت تزریقی و نیز به فرم کپسوله به صورت خوراکی ایمن شدند. پس از بررسی تولید آنتی بادی، سلولهای caco2، موشها و خوکچه های هندی به ترتیب با باکتری های etec، ehec و shigella flexneri به چالش کشیده شدند. حفاظت کنندگی ایمن سازی از مسیر خوراکی در حیوانات آزمایشگاهی بیشتر از مسیر تزریقی بود. کلید واژه: کیتوسان، نانوژل، etec ، ehec، shigella ، cfab ، intimin و ipac