نام پژوهشگر: فرنگیس خانزاده

تحلیل ادبی نگاره های محمود فرشچیان بر دیوان حافظ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1393
  فرنگیس خانزاده   محبوبه مباشری

نگارگری ایرانی هنری برگرفته از مفاهیمی چون تعالی روح، رسیدن به عالم معنا و جاودانگی است که در سراسر دنیا به هنری با نگرشی حقیقت گرا مشهور شده است. نگارگری و نقاشی ایرانی ریشه در ادبیات کلاسیک ایران دارد. از آنجا که پشتوانه¬¬های ادبی سرشار از معنا و مفهوم است، نگارگری ایرانی نیز نسبت ذاتی با معنا پیدا کرده، زبان و فرم خود را نیز از معنا گرفته است. نگارگر ایرانی تصویرساز معانی و مفاهیمی است که از منابع غنی ادبی دریافته است. بنابراین برای دست یابی به حقیقت این معنا، نیاز به مطالعه¬¬ی پشتوانه¬¬های ادبی است. با این وصف، در تحلیل مضمون و عناصر بصری نگاره¬ها، تأثیرپذیری آنها از منبع سرشار ادبیات نادیده گرفته شده است. محمود فرشچیان، نگارگر ایرانی، در آفرینش آثار ماندگار خود به بسیاری از ویژگی¬های نقاشی و رمز پردازی¬های نهفته در آن که برگرفته از ادبیات و عرفان است، توجّه داشته است. برای درک مفاهیم و باورهای پنهانی در این نقاشی¬ها، مطالعه¬ی ادبیات فارسی به ویژه اشعار حافظ ضروری است. تحلیل ادبی نگاره¬های فرشچیان بر دیوان حافظ، قابلیت¬های تصویری متن ادبی را آشکار می¬نماید. از سوی دیگر، بررسی منابع سرشار ادبی به ویژه دیوان حافظ در این پژوهش، به درک معنای اصیل نگاره¬ها کمک شایانی می¬کند. شیوه¬ی کار در این پایان نامه توصیفی – تحلیلی است. از طریق جمع آوری داده¬ها و انطباق تصویری و معنایی نگاره با متن، میزان اثر پذیری نگاره از متن بررسی شده است. هدف اصلی این پژوهش نگاهی تحلیلی- ادبی به نگاره¬های محمود فرشچیان است.