نام پژوهشگر: جمال الدین کهزادی
جمال الدین کهزادی امیر حسین سعیدی دهاقانی
در فرآیند تولید نفت خام از مخازن، با فراهم آمدن شرایط ترمودینامیکی ، توده های آسفالتین می¬تواند تشکیل رسوب دهند. به این ترتیب میزان تولید نفت خام با رسوب آسفالتین از طریق انسداد خلل و فرج سنگ مخزن و لوله چاه ، جدا کننده ها ، پمپ ها و سایر تجهیزات کاهش می¬یابد. آزمایشات میدانی و مشاهدات آزمایشگاهی نشان می¬دهند که پایداری آسفالتین به فاکتورهای زیادی چون ترکیب اجزا، فشار و دمای نفت بستگی دارد. مطالعات نشان می دهد اگر بتوان گازی (یا مخلوطی از چند گاز) را به طوری که در شرایط دما و فشار مخزن در حالت بحرانی یا نزدیک بحرانی است، به مخزن تزریق کرد، این گاز با نسبت بسیار بالا با نفت در جا مخلوط خواهد شد، که در این حالت یک فرایند تزریق امتزاجی کارآمد خواهیم داشت. در کنار روش های فیزیکی و شیمیایی توسعه داده شده، مدلسازی ترمودینامیکی تشکیل رسوب از اهمیت بالایی برخوردار است. به منظور پیش بینی شرایط تشکیل رسوب در هنگام استخراج نفت خام، مدل ریاضی با لحاظ نمودن پدیده ترمودینامیکی تشکیل رسوب آسفالتین لازم و ضروری است. دراین پژوهش از روش پارامتر حلالیت برای تعیین نقطه شروع رسوب آسفالتین در فرآیند تزریق گاز استفاده شد. نتایج نشان می¬دهد پیش بینی های نقطه شروع در مورد نفت زنده از کارایی بالایی برخوردار است واثر فشار و هم چنین اثر دوگانه دما بر مقدار رسوب آسفالتین منطبق بر نتایج آزمایشگاهی می باشد. در مورد نفت خام 1 مورد استفاده، نتایج آزمایشگاهی نشان می¬دهد، نقطه شروع رسوب آسفالتین برابر 25 درصد مولی تزریق دی اکسید کربن می¬باشد، اما پیش بینی های مدل نشان می¬دهد همواره با افزایش درصد مولی تزریق، مقدار رسوب آسفالتین زیاد می¬شود. در مورد نفت خام 2 مورد استفاده، خطای مدل در پیش بینی نقطه شروع رسوب آسفالتین بر حسب درصد مولی تزریق دی اکسید کربن برابر 4.8 درصد می باشد.