نام پژوهشگر: زهرا وثاق
زهرا وثاق آذر آقایاری
ساختار پا و قوس های آن نقش مهمی در حرکت دارند. این ساختار آناتومیکی متشکل از استخوان های منفردی است که با حالتی قوسی شکل کنار یکدیگر قرار گرفتند و به انسان اجازه می دهند تا مستقیم ایستاده و با جذب شوک و سازگاری با سطوح ناهموار در حین فعالیت های حرکتی علاوه بر تأمین سلامت و عملکرد مطلوب از بروز آسیب دیدگی پیشگیری کنند. مهندسی طراحی این قوس ها به شکلی بوده تا فشار از کف پا برداشته، نیروی وزن بدن در سطح پا توزیع و به زمین منتقل شود. ممکن است قوس ها دچار تغییر شکل هایی نظیر کاهش و افزایش شوند که می تواند عامل بروز آسیب باشد. با وجود تحقیقاتی در این خصوص، یافته های پژوهشی داخلی و خارجی نتایج گوناگونی را نشان می دهد. روش شناسی تحقیق: جامعه آماری تحقیق تمام دانشجویان دختر ورزشکار 20 تا 25 سال دانشگاه های پیام نور استان تهران به تعداد 140 نفر و 132 نفر به عنوان نمونه آماری واجد شرایط ورود به تحقیق، به صورت هدفمند و با رضایت انتخاب شدند. قد و وزن آزمودنی ها اندازه گیری و bmi محاسبه گردید. برای تعیین شاخص قوس پا از تکنیک اثر کف پا، شاخص قوس استاهلی (نسبت باریک ترین قسمت قوس به پهن ترین قسمت پاشنه) استفاده شد. در آنالیز داده ها از آمار توصیفی (تعیین میانگین متغیرها) و استنباطی (روش همبستگی پیرسون و مولتی رگرسیون) با نرم افزار spss20 استفاده گردید. یافته های تحقیق: نتایج نشان داد بین قد، وزن، شاخص قوس پای چپ و شاخص قوس پای راست ارتباط معناداری وجود دارد (01/0>p)؛ در ورزشکاران حرفه ای و غیرحرفه ای میان مولفه های مرتبط با شاخص قوس پا: شاخص قوس پای راست، شاخص قوس پای چپ، قوس پای راست، قوس پای چپ، پهنای پاشنه پای راست، پهنای پاشنه پای چپ و شاخص توده بدنی ارتباط معناداری وجود دارد (01/0>p)؛ در آزمودنی های پژوهش میان شاخص قوس پای راست و اندازه پاشنه کفش مورد استفاده (05/0(p<، میان تعداد وعده های غذای مصرفی با شاخص توده بدنی و وزن ارتباط معناداری وجود دارد (01/0>p). نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که قد و وزن واجد شرایط پیش بینی شاخص قوس پا هستند (01/0p<). نتیجه گیری: ویژگی های آنتروپومتریکی به ویژه توده بدنی و وزن می توانند عامل مهم در ایجاد و رشد ناهنجاری های پا باشند و همراه با قد، شاخص قوس را تعیین و پیش بینی کنند.