نام پژوهشگر: فرزانه بلخاری قهی
فرزانه بلخاری قهی حسین مفتخری
یکی از مهم ترین شهرهای دوران اسلامی در جهان اسلام و ایران، شهر ری بوده است. از این رو این شهر همواره مورد توجه حاکمان و فرمانروایان بوده است و بااین وجود در دوره حکومت آل بویه در حدود یک سده از آرامش نسبی و امنیت برخوردار شد. این امر موجبات شکوه و رونق ری را در برداشت که در نتیجه رونق تجارت و کشاورزی و شکوه وعظمت را برای این شهر و مردمانش به ارمغان آورد. شهرری،از شهرها و مراکز مهم ایران بود که در نخستین سال های فتوحات اسلامی به تصرف اعراب در آمد و بتدریج مسلمانان در آن قوم غالب شدند. این شهر به علت موقعیت مناسب جغرافیایی (پل ارتباطی شرق و غرب)، شرایط اقلیمی و کشاورزی از دوران باستان تا قرون اسلامی همواره مورد توجه حکومت ها بوده است . ری در دوران بوییان بعنوان یکی از پایتخت های این حکومت محسوب می شد. در این سرزمین در زمان آل بویه، رکن الدوله، موید الدوله، فخر الدوله، سیده ملک خاتون و مجدالدوله دیلمی فرمانروایی کردند. آل بویه دارای وزیرانی کاردان و دانشمند بودند. وجود بازارها ،دروازه ها، محلات، رودها، کشاورزی وتجارت، کاروانسراها ودکان های مملّو از کالا در این دوره نشان از آبادانی ری دارد. در این شهر گروه های مذهبی مانند: شیعیان، شافعیان و حنفیان در محلات ری فعالیت داشتند و مناسبات مذهبی عامل مهمی در اوضاع اجتماعی آن دوران محسوب می شد .با این وجود فرقه ها ی مذهبی با یکدیگر تعامل داشتند وآل بویه ی شیعه مذهب، سیاست تسامح وتساهل را در مورد مذهب اعمال می نمودند تا قدرت دولت تهدید نشود . طی یورش غزنویان در پی ضعف داخلی و در گیری های مذهبی این شکوه و عظمت رو به افول رفت وشاید بتوان ادعا نمود که دیگر ری از سکه افتاد، تا دوره مغولان که تخریب اساسی صورت گرفت.