در کشور ما نیز همانند سایر کشورهای درحال توسعه ،رویکرد توسعه خوشه ای برمبنای رویکرد سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (unido)است. فقدان مطالعات نظری مناسب در زمینه توسعه خوشه هاخصوصا در کشورو همچنین مبتنی بر زمینه بودن این نظریات از یک سو و وجود روابط غیررسمی وعدم اطمینان به اطلاعات ذینفعان خوشه که معضل تمامی خوشه ها خصوصا خوشه های کمتر توسعه یافته است روند ارزیابی عملکرد خوشه ها و پایش توسعه خوشه ها را با مشکل مواجه می سازد.تلاش برای دستیابی به راه حلی برای این موضوع به عنوان انگیزه اصلی ما در این مطالعه است. دراین مطالعه در ابتدا با مرور ادبیات موضوعی به طراحی مدل مفهومی مطالعه خود پراخته و سپس با استفاده از روش های معادلات ساختاری ،داده کاوی و فرایند تحلیل شبکه ای فازی دو هدف را دنبال می کنیم: 1)با استفاده از روش معادلات ساختاری به دنبال دستیابی به روشی برای برآورد شاخص رقابت پذیری به عنوان مهمترین شاخص توسعه یافتگی خوشه پرداخته وبراساس آن عوامل تاثیرگذار بررقابت پذیری خوشه رارتبه بندی کردیم 2) استفاده از مدل مفهومی برای ارزیابی نقاط ضعف و قوت خوشه است. بررسی نقاط ضعف و قوت خوشه ازدونظر قابل توجه است الف)شناسایی و رتبه بندی گروه هایی همگن از شرکت ها در جهت شناسایی وضعیت بنگاه های موجود در خوشه برای برنامه ریزی های آتی در خوشه ،با استفاده از روش های داده کاوی ب)شناسایی و رتبه بندی نقاط قوت و ضعف موجود در خوشه به منظور پایش روند توسعه خوشه ای بااستفاده ازفرآیند تحلیل شبکه ای فازی است. سپس براساس میانگین نتایج این سه روش نقاط قوت و ضعف خوشه را رتبه بندی کردیم و به تدوین استراتژی برمبنای نتایج حاصل از مطالعه پرداخته ایم