هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر در توسعه فضاهای زیرزمینی در شهر تبریز و نیز مقایسه آن با توسعه های ارتفاعی صورت گرفته در این شهر می باشد.روش پژوهش از نوع کتابخانه ای و میدانی و جامعه آماری آن مناطقی از شهر تبریز که در آن توسعه زیرزمینی صورت گرفته است می باشد.نمونه های موردی شامل پنج نمونه از توسعه هایی می باشد که در آن رو و زیر سطح زمین هماهنگ و منسجم طراحی شده و مورد بهره برداری قرار گرفته اند.در این مطالعه سعی شده است که نمونه های منتخب از تمامی سطح شهر تبریز و در تمامی مناطق شهرداری ها ی این شهر انتخاب گردند. ابزار سنجش در این پژوهش شامل 150 پرسشنامه ی تهیه شده و تحلیل آن ها به وسیله تحلیل همبستگی کندال و نیز رگرسیون خطی می باشد.نتایج پژوهش نشان داد که بلند مرتبه سازی و توسعه ارتفاعی ما بین مطالعات طرح های جامع 1374 ,1390 با رشد چشم گیری رو به رو بوده است و این در حالی است که توسعه زیر زمینی در این شهر با توجه به بررسی مساحت های متعلق به خطوط مترو و نیز پارکینگ های زیرزمینی مساحت ناچیزی از شهر تبریز را شامل می شود,این خود نشان دهنده این واقعیت است که توسعه این فضاها در مقایسه با توسعه ارتفاعی با اقبال کمتری مواجه شده است. پس از اتمام مراحل و تحلیل نتایج حاصله با نرم افزار spss مشخص گردید که تمامی چهار معیار روانشناختی و فیزیولوژیکی , انرژی, مکان و کاربری زمین و هزینه های بهره برداری و نگهداری دارای رابطه ای مستقیم و معنادار هستند و تغییر در میزان هر کدام بر سایر عوامل نیز تاثیر گذار خواهد بود. در آخر به این نتیجه می رسیم راه حل هایی مانند ساخت و ساز به صورت زیرزمینی می تواند به عنوان راه حل دومی در برابر توسعه رو زمینی متداول (الترناتیو)مورد توجه قرار گیرند تا مصرف انرژی کاهش پیدا کند و همچنین هنگام طراحی فضاهای زیرزمینی توجه به نکات مورد بحث می تواند تاثیر به سزایی در طراحی مناسب فضاهای زیرزمینی ونیز تشویق افراد به استفاده از این فضاها داشته باشد.