اندوفیت ها میکروارگانیسم هایی هستند که در تمام یا بخشی از چرخه زندگی شان داخل بافت های سالم گیاه میزبان را کلونیزه می کنند بدون اینکه باعث علایم آشکاری از بیماری شوند. اندوفیت ها فواید بسیاری برای گیاهان میزبان از جمله بهبود رشد آن ها از طریق در دسترس قرار دادن مواد غذایی، تولید تنظیم کننده های رشد گیاهی، حفاظت از آن ها در برابر پاتوژن ها دارند. گیاهان دارویی که به عنوان منابع جایگزین جهت مصارف برخی داروهای شیمیایی و مصنوعی مطرح هستند، منابع با ارزشی جهت مطالعه اندوفیت هایشان می باشند. به لیمو (lippia citriodora kunth) از خانواده شاهپسند، درختچه ای بومی آمریکای جنوبی است. به خاطر بوی شبیه لیمو که از برگ هایش متصاعد می شود بسیار مورد توجه است. به لیمو تاریخچه ای طولانی از مصارف سنتی دارویی دارد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی اثرات اندوفیت های جدا شده از به لیمو بر پارامترهای رشد و خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره این گیاه بود. در مجموع تعداد 24 قارچ و 24 باکتری اندوفیت از بافت های مختلف به لیمو جدا شد. با استفاده از آزمون های بررسی خاصیت بیوکنترلی اندوفیت ها روی بیمارگر های گیاهی، در میان آن ها جدایه باکتری 10 (b10) و جدایه قارچ 14 (f14) که به ترتیب به عنوان sphingomonas paucimobilis و aspergillus sp. شناسایی شدند برای تلقیح به گیاهان انتخاب شدند. نتایج نشان داد، هر دوی آن ها به طور معنی داری پارامترهای رشد گیاه نظیر ارتفاع گیاه، تعداد برگ، وزن تر و خشک شاخه، ریشه و برگ را نسبت به شاهدهای تلقیح نشده افزایش دادند. دو روش برای تلقیح استفاده شد، اسپری اندام هوایی گیاه و خیساندن خاک با سوسپانسیون اندوفیت. به نظر می رسد قارچ اندوفیت با اسپری اندام هوایی و باکتری اندوفیت با خیساندن خاک نتیجه بهتری در بر داشته اند. علاوه بر این، اندوفیت های بررسی شده در این پژوهش خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره برگ را افزایش دادند اما اثر معنی داری روی محتوای ترکیبات فنلی و فلاونوئیدها نداشتند. نتایج این پژوهش به وضوح امکان استفاده از اندوفیت های قارچی و باکتریایی را در افزایش رشد و خاصیت آنتی اکسیدانی درختچه معطر به لیمو نشان می دهد.