نام پژوهشگر: مریم رستگاری
مریم رستگاری محمدعلی وحدت زاد
امروزه تمامی موسسات به منظور ادامه ی حیات در فضای رقابتی موجود، نیازمند افزایش کارایی و بهبود عملکرد خود می باشند. بانک ها نیز به عنوان یکی از مهمترین نهادهای اقتصادی کشور، که ثمره عملکرد موفق آنها موجب بهبود وضعیت اقتصادی کشور می شود، از این قاعده مستثنی نمی باشند. با افزایش تعداد بانک های خصوصی و موسسات مالی و اعتباری در طی سال های اخیر، زمینه ی لازم جهت شکل گیری فضای رقابتی بیشتر در بین تمامی بانک های کشور ایجاد گردیده است. راه حل مفید برای افزایش کارایی و بهبود عملکرد بانک ها، انجام فرآیند ارزیابی عملکرد و بررسی وضعیت این سازمان در برابر رقیبان خود می باشد. با توجه به این موضوع که فعالیت های بانک ها با ریسک های مختلفی از جمله ریسک نقدینگی، اعتباری، عملیاتی و بازار همراه است، ریسک را می توان یکی از عوامل تأثیرگذار بر کارایی بانک ها محسوب کرد. در پژوهش حاضر از روش dea و مدل های sbm و super sbm به منظور بررسی کارایی و رتبه بندی در میان شعب هجده گانه بانک ملی استان یزد از نظر سوددهی و بازدهی استفاده شده است. علاوه بر آن، ترکیبی از شعب کارا به عنوان الگو برای شعب ناکارا پیشنهاد شده و میزان تغییراتی که باید در تمامی ورودی و خروجی ها اعمال شود تا شعب ناکارا به مرز کارایی نزدیک شوند مشخص گردیده است. در روش مذکور، عامل ریسک به جهت اهمیت ویژه ای که در کارایی بانک ها دارد، به عنوان یک شاخص در نظر گرفته شده است. شاخص های ورودی عبارتند از: هزینه، ریسک، تعداد کارمندان و سپرده ها و شاخص های خروجی تسهیلات و کارمزدها می باشند. در ادامه، برای ایجاد عدم قطعیت بر روی شاخص ریسک از تابع تعلق فازی مثلثی استفاده می شود و در پایان میزان کارا بودن سیستم با استفاده از مدل fuzzy-sbm تعیین می گردد. نتایج به دست آمده، نشان می دهد در اکثر شعب نوسانات ریسک روی امتیاز کارایی تأثیر به سزایی دارد.