نام پژوهشگر: مهدیه کلایی
مهدیه کلایی نیما قلعه
امروزه از کره های بانر برای اندازه گیری طیف انرژی نوترون های سریع، به طور گسترده در آزمایش های فیزیک نوترون استفاده می شود. از جمله این موارد می توان به آزمایش های دزیمتری استاندارد نوترون، شتاب دهنده ها (خطی، تحقیقاتی و درمانی) برای پروتون، الکترون و ذرات باردار سنگین اشاره کرد. اساساً در جاهایی که طیف سنجی نوترون با قدرت تفکیک بالا، مطرح نیست از این مجموعه آشکارساز استفاده می شود. طیف سنج بانر از کره های پلی اتیلن به عنوان ماده کندکننده و یک آشکارساز نوترون گرمایی مرکزی ساخته شده است. آشکارساز در مرکز کره ی پلی اتیلن قرار گرفته و با توجه به ضخامت کره کندکننده، نوترون سریع به اندازه کافی گرمایی شده و توسط آن، آشکارسازی می شود. سپس، با توجه به توابع پاسخ، قرائت های انجام شده و کد بازیابی، طیف انرژی نوترون موردنظر استخراج می شود. این طیف سنج بیش از 40 سال است که به دلیل پاسخ های مناسب به چشمه های نوترونی مختلف، همسانگرد بودن و نیز پهنای وسیع گستره انرژی قابل اندازه گیری، هنوز قابل استفاده و مفید می باشد. در این پایان نامه، سیستم اندازه گیری شامل یک آشکارساز سوسوزن یدورلیتیوم (lii6) است که در مرکز 7 کره پلی اتیلنی با قطرهای مختلف قرار گرفته است. ماتریس پاسخ سیستم با استفاده از کد mcnpx برای نوترون هایی با انرژی 11-10 تا 42/14 مگاالکترون ولت محاسبه و طیف انرژی نوترون های چشمه am-be بدست آمده به کمک کد بازیابی afitbunki، با نتایج کدهای بازیابی bunki و fruit و نیز طیف های استاندارد iso و iaea مقایسه شده است، که سازگاری بسیار خوبی را نشان می دادند. علاوه براین تاثیر زاویه تابش نوترون و تغییر هندسه کندکننده نیز، مورد بررسی قرار گرفتند.