کادمیوم و سرب از جمله مهم ترین آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند که از راه های مختلف منابع آب و خاک را آلوده می نمایند. تجمع عناصر کمیاب کادمیوم و سرب در بدن انسان موجب امراض خطرناکی می شود، لذا مطالعه رفتار این عناصر در خاک و گیاه و نحوه پاکسازی خاک های آلوده یکی از نیازهای قرن حاضر محسوب می شود. یکی از راهکارهای حذف کادمیوم و سرب استفاده از مواد جاذب و اصلاح کننده در خاک است که نهایتاً از جذب آن توسط گیاه بکاهند. از جمله این جاذب ها می توانیم به پالیگورسکیت، سپیولیت و ماده آلی اشاره کنیم. در این تحقیق به منظور بررسی تاثیر کانی های پالیگورسکیت، سپیولیت و نقش ماده آلی بر کاهش جذب فلزات سنگین توسط اسفناج، ابتدا محیط کشت سبزی اسفناج به کادمیوم و سرب آلوده و سپس از کانی پالیگورسکیت، سپیولیت و ماده آلی به منظور مقایسه تاثیر آنها در کاهش جذب اسفناج استفاده گردید. مواد شیمیایی مورد استفاده در این تحقیق شامل کلرور کادمیوم، کلرور سرب و همچنین کانی مورد استفاده پالیگورسکیت اسپانیا و سپیولیت یزد و همچنین کود آلی مورد استفاده کود حیوانی گاوی بوده است. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 32 تیمار و سه تکرار در شرایط گلخانه ای انجام شده است. برای تعیین غلظت کادمیوم و سرب در گیاهان از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. نتایج حاکی از آن بود که اگرچه از میان تیمارهای مورد مطالعه تیمار شاهد (فاقد پالیگورسکیت، سپیولیت و کود آلی) حداکثر میزان جذب کادمیوم و سرب را نشان داد ولی به استثنای کادمیوم میزان آلودگی گیاه به سرب کمتر از حدود بحرانی توصیه شده در منابع علمی است. در تیمارهای دیگر که دارای ماده آلی، پالیگورسکیت و سپیولیت بودند بطور معنی داری کاهش جذب کادمیوم و سرب توسط اسفناج مشاهده گردید. نتایج نشان داد که هر چه میزان ماده آلی خاک بیشتر باشد بخش قابل توجهی از کادمیوم و سرب با ماده آلی کمپلکس تشکیل داده و این عمل موجب کاهش غلظت های این عناصر در بخش محلول خاک می گردد و در نهایت مانع از جذب آن توسط گیاه می شود. اگرچه کاربرد همزمان ماده آلی و کانی در خاک منجر به کاهش جذب کادمیوم و سرب توسط گیاه می شود لیکن در مقایسه با کابرد تنهای هر کدام از آنها تا حدودی باعث افزایش جذب عناصر توسط گیاه شده است. به طور کلی، با مقایسه تیمارها مشاهده گردید که نقش سپیولیت در کاهش آلودگی اسفناج به کادمیوم و به ویژه سرب نسبت به ماده آلی و پس از آن پالیگورسکیت پررنگ تر بوده و بیشترین نقش را در کاهش آلودگی اسفناج به این عناصر داشته است