این پایان نامه به بررسی بخشی از دیدگاه های آیت الله شهید مرتضی مطهری، آیت الله شهید دکتر بهشتی و امام موسی صدر در زمینه ی ارتباط احکام اسلامی و مقتضیات زمان می پردازد. هر سه اندیشمند بزرگوار، به دخیل بودن عنصر زمان در تغییرپذیری احکام معتقدند. اما ملاحظات خاص و زاویه ی دید ویژه ی هر یک از آنان در جریان پژوهش بررسی خواهد گردید. در مطالعه ی موجود، با تکیه بر منظومه ی فکری این سه فقیه بزرگوار، تلاش شده تا چگونگی پاسخگو بودن اسلام نسبت به پیشرفت های زمان و رابطه ی احکام آن با مقتضیات زمان نشان داده شود. در این راستا به تبیین "اصل اجتهاد" که در این ارتباط نقشی اساسی دارد و از وجوه مشترک اندیشه ی این بزرگواران می باشد، به طور خاص پرداخته شده است.