بازرسی و کنترل بنگاه های اقتصادی از جهات چندی حائز اهمیت و ضروری است. مهم ترین این جهات حفظ حقوق سهامداران و به ویژه سهامداران اقلیت و نیز اشخاص ذینفع و به خصوص بستانکاران بنگاه می باشد. به همین دلیل مطالعه کارکرد و اختیارات هم چنین مسئولیت هایی که متوجه نهاد نظارت می باشد ضرورت دارد. همچنین رابطه بازرسان با دیگر ارکان شخص حقوقی از یک طرف و نسبت آن با اشخاص ثالث به شناخت بهتر قواعد ناظر بر بازرسی شرکت های تجاری کمک می کند. با توجه به آنکه عنوان پایان نامه حاضر تحلیل نهاد بازرسی در شرکت های تجاری با تاکید بر قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذیصلاح به عنوان حسابدار رسمی می باشد. ابتدا مفاهیم مرتبط با موضوع مانند تعریف و انواع شرکت های تجاری، مفهوم بازرسی و انواع آن بررسی گردیده است. در فصل دوم شیوه و شرایط انتخاب بازرسان در شرکت های مختلف به بحث گذاشته می شود. در فصل آخر انواع مسئولیت های بازرسان شامل مسئولیت های مدنی، کیفری و انضباطی و انتظامی مطالعه می گردد.