نام پژوهشگر: بهار سیفی
بهار سیفی کامران سرداری
با توجه به اهمیت استرس اکسیداتیو در ایجاد ضایعات پاتولوژیک در حین بی هوشی، هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر استفاده از داروهای شل کننده عضلانی بر برخی از شاخص های استرس اکسیداتیو در حین بی هوشی و عمل جراحی اورایوهیستریکتومی در سگ بود. برای این منظور تعداد 15 قلاده سگ ماده با میانگین سنی 3-2 سال و وزن متوسط 30-20 کیلوگرم برای انجام این تحقیق انتخاب شدند. حیوانات به سه گروه 5 قلاده ای تقسیم و در هر گروه با دو رژیم بیهوشی به طور جداگانه بیهوش و سپس تمام سگ ها جز یک گروه تحت جراحی اواریوهیسترکتومی قرار گرفتند. مدت زمان تمام جراحی ها یکسان در نظر گرفته شد. در سگ های گروه اول و دوم (گروه های درمانی) آسپرومازین به میزان 1/0 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم وزن بدن به صورت عضلانی به عنوان پیش بیهوشی تزریق گردید. بعد از حدود 15 دقیقه، کتامین ( 6 میلی گرم/کیلوگرم) به صورت وریدی و آهسته تزریق شد تا القا بیهوشی صورت گیرد. سپس درداخل نای لوله ی نایی قرار داده و مسیر تنفسی حیوان به دستگاه وصل شد. برای ادامه ی بیهوشی از ایزوفلوران (بین 2 تا 3 درصد) استفاده گردید. در گروه درمانی اول از داروی شل کننده عضلانی آتراکوریوم برای شلی عضلانی استفاده شد ولی در گروه درمانی دوم از داروی آتراکوریوم استفاده نگردید و سپس در هر دو گروه درمانی اول و دوم عمل اواریوهیسترکتومی روی سگ ها انجام شد. در گروه کنترل نیز بی هوشی انجام گرفت (بدون استفاده از آتراکوریوم) و محوطه بطنی باز شد، اما عمل اواریوهیسترکتومی انجام نگرفت. نمونه خون وریدی از ورید صافن یا سفالیک از تمامی سگ ها در سه گروه آزمایشی در زمان های زیر اخذ گردید: قبل از شروع بیهوشی، زمان شروع جراحی(دقیقه ی صفر) و انتهای بیهوشی یا sternal recumbancy (دقیقه ی 120) و 24 ساعت بعد از شروع بیهوشی. نمونه خون بدون ماده ضد انعقاد برای جداسازی سرم استفاده گردید. مالون دی آلدئید، مقادیر تام گروه های تیول و ظرفیت احیاء کنندگی آهن((tac اندازه گیری شد. مقادیر مالون دی آلدئید در دو گروه درمانی با استفاده از اتراکوریوم و بدون استفاده از اتراکوریوم اختلاف معنی داری داشت. در حالی که اختلاف این دو گروه با گروه کنترل معنی دار نبود. کمترین مقدار مالون دی آلدئید در گروه آتراکوریوم بود و بیشترین مقدار مالون دی آلدئید در گروه بدون استفاده از اتراکوریوم دیده شد که این اختلاف معنی دار بود. مقادیر تام گروه های تیول و ظرفیت احیاء کنندگی آهن بین سه گروه آزمایشی اختلاف معنی داری نداشت. ولی اثر زمان (نمونه برداری در مراحل مختلف) بر مقادیر ظرفیت احیاء کنندگی آهن معنی دار بود، چنانکه در زمان 2 ساعت پس از جراحی مقدار این شاخص به کمترین حد خود رسید که این اختلاف با زمان قبل از بی هوشی و 24 ساعت پس از عمل جراحی کاملاً معنی دار بود. با توجه به نتایج حاضر به نظر می رسد بی هوشی و انجام عمل جراحی اورایوهیستریکتومی سبب افزایش استرس اکسیداتیو می گردد و استفاده از شل کننده های عضلانی اثر مثبتی در روند کاهش این استرس ایفا می کند.