نام پژوهشگر: فاطمه حمودی
فاطمه حمودی علی نظری
نقد و تحلیل مقالات فارسی و عربی با مضمون« بازتاب نهج البلاغه در ادبیات فارسی و عربی» چاپ شده در مجلات ایران تا کنون چکیده نهج البلاغه کتابی سراسر حکمت و اندیشه، پس از قرآن ارزشمندترین کتاب نزد شیعیان است به گونه ای که در آثار ادبی اینان بازتاب بزرگی داشته است. این بازتاب خود موضوعی برای مقالات بسیاری از پژوهشگران شده است. با وجود این که دخالت سیاست باعث انزوای این کتاب گراسنگ در برهه هایی از زمان شده است اما مقالات مرتبط با آن خصوصا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی رو به افزایش بوده به صورتی که مقالات قابل توجهی با محوریت این کتاب در مجامع علمی ایران منتشر شده است. بیشترین تألیف این مقالات در دهه های 70 تا 90 بوده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و تاریخی، مقالاتی با مضمون «بازتاب نهج البلاغه در ادبیات فارسی و عربی» را مورد نقد و تحلیل قرار داده است و به بررسی رویکردها، اهداف، میزان اثر پذیری ادبیات از نهج البلاغه و کلام علوی، کیفیت سطح علمی مقالات و تلاش نویسندگان برای ارتقای مقالات مرتبط با این حوزه، از سال 1341 تا 1391 که در مجلات و همایش های ایران منتشرشده، پرداخته است، هم چنین با استفاده از روش های آماری، نمودار و جدول میزان بهره مندی و کاربرد کلام امام علی(ع) برای چگونگی وقوع این اثرگذاری، نشان داده شده است. تعداد قابل توجهی از مقالات این نویسندگان، تقلید و سرقت از دیگرکارهای مشابه در این حوزه مطالعاتی است. علی رغم وجود این ضعف، ولی تعداد قابل توجهی از مستندات نیز نمود بارزی از بازتاب را به نمایش گذاشته است. هم چنان که این اقتباس ها، نشان از شناخت این عبارات به عنوان امثال و حکم در منابع ادبیات عرب و فارس بوده است.