ماوراءالنهر در حیات تاریخی، سیاسی و اجتماعی خود ودر گذر زمان شاهد تحولات و دگرگونی های بسیاری بوده است ؛ پس از تشکیل و فرو پاشی دولت ایلخانان ، این سرزمین همچنان یکی از کانون های فرهنگی و علمی با هویت ایرانی اسلامی بود که از شکوفایی ادبی و هنری ویژه ای برخوردار گردید. دربار تیموریان جایگاه اهل علم، ادب و هنر بود که از نواحی گوناگون گرد می آمدند، جانشینان تیمور بویژه شاهرخ، الغ بیگ و حسین بایقرا همه از شایستگی لازم در عرصه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار بودند. شاهرخ فرمانروایی آشتی جو بود و تا آن جا که امکان داشت سعی می کرد با دولت های همسایه روابط دوستانه ای داشته باشد. دوران سلطنت او برای دانشمندان و ادبا عصر طلایی بود، وی که خود هنرمند و شاعر بود کتابخانه با شکوهی در هرات بوجود آورد وبه همت و لطف و حمایت او بود که نظام الدین شامی ، شرف الدین یزدی کار خود را دنبال کردند. الغ بیگ نیز با تمام علاقه خود به تحقیقات علمی و امور ادبی ، بیشتر اوقاتش را در رصد خانه ای که ساخته بود در جوار دانشمندانی بزرگ می گذراند. بعد از الغ بیگ شهرهای بخارا و سمرقند از نظر علمی و فرهنگی کماکان جایگاه خود را حفظ کردند اما سلطان حسین بایقرا وزیر شایسته ای به نام علیشیر نوایی داشت که شاعری خوش قریحه و کاردان بود ، وزیری که در شعر ترکی اهمیت اعتبار جامی در شعر پارسی را دارد، بهزاد نقاش ، میر خواند تاریخ نگار و بسیاری از افراد مشهور و چیره دست در رشته های دیگر در خدمت این سلطان بودند. ماوراءالنهر در زمان جانشینان تیمور منزلگاه منازعات پسران و نوادگان تیمور شد تا اینکه با مرگ شاهرخ و جانشینی پسرش الغ بیگ ، مغولان اردوی شیبان (ازبکان) حمله شدیدی به ماوراءالنهر کردند.ما اینجا در پی آن هستیم که وضعیت ماوراءالنهر را در زمان جانشینان تیمور با تأکید بر مسائل فرهنگی مورد بررسی قرار دهیم.