نام پژوهشگر: حسین مهدیان موغاری
حسین مهدیان موغاری علی رجب زاده طهماسبی
با توجه به نقش عنصر "بحران" در سیر شکل گیری طرح و توطئه،گره فکنی و گره گشایی مورد نیاز در داستان تلویزیونی و اهمیت آن در شکل گیری مضامینی همچون تمرکززدایی ، بسط، تعلیق ، استمرار و بسیاری دیگر از عناصر نمایشی، این عنصر از قابلیت بررسی و پرداخت تحقیقی مناسبی برخوردار است. از سوی دیگر مجموعه های تلویزیونی پیوسته و ناپیوسته با برخورداری از فرم، ساختار روایی و قالب بیانی خاص، از شاخص ترین گونه های تلویزیونی می باشند که در ایران مخاطبان بسیاری را جذب خود می کنند. به همین سبب شناخت جایگاه و نقش عنصر"بحران" در مجموعه های تلویزیونی می تواند نقش موثری در ارتقای سطح کیفی این نوع برنامه ها از منظر به کارگیری صحیح این عنصر توسط سازندگان مجموعه های نمایشی ایفا نماید.از این رو نگارنده با استفاده از شیوه پژوهش کتابخانه ای و مشاهده ای (بازبینی) به بررسی شاخصه ها و ویژگی های عنصر بحران در درام تلویزیونی پرداختم وضمن شناخت تفاوت های مجموعه پیوسته تلویزیونی و مجموعه ناپیوسته تلویزیونی از منظر روایت، ویژگی های این عنصر را در مجموعه های تلویزیونی در ایران مورد بررسی قراردادم. در این مسیر، بر اساس مولفه های نظری رساله، دو مجموعه " خانه سبز" به عنوان مجموعه ای ناپیوسته و مجموعه "آشپزباشی" به عنوان مجموعه ای پیوسته مورد بررسی قرار دادم و به این نتیجه دست یافتم که هر چند بحران عنصری کلیدی در ایجاد کنش دراماتیک است و وجود آن برای ایجاد روایتی جذاب غیر قابل انکار می نماید ، اما اولاً عوامل و عناصر بسیاری در شکل گیری روایت نقش دارند و این عنصر به تنهایی نمی تواند موثر واقع شود . دوم آن که با توجه به نوع رسانه ، پیشینه ذهنی مخاطبان و شرایط روز جامعه، روایت در مجموعه های تلویزیونی ایرانی در بعضی موارد از قوانین کلاسیک به طور کامل پیروی نمی کند . از این رو شاید اطلاق واژ مهم ترین و موثرترین به عنصر"بحران" در برخی از آثار منصفانه و کارآمد نباشد.