نام پژوهشگر: اکرم اباذری
اکرم اباذری محمد مهدی اسماعیلی
تحقیق حاضر یکی از مباحث دشوار دستور زبان فارسی، حروف اضافه را در بر می گیرد. نقش حروف اضافه در زبان فارسی، پیشین? کهن دارد و بخشی از بهترین آثار اندیشه ی بزرگان جهان دانش و ادب به این زبان شیرین نوشته شده است. موضوع پژوهش حاضر تحول حروف اضافه از فارسی باستان تا امروز، حد فاصل دوره های باستان، میانه و نو می باشد. هدف از این پژوهش، لحاظ نمودن دیدگاه های سنتی و دیدگاه های زبانشناسان نوین درمورد حروف اضافه، مقایسه آنها و تغییرات حروف اضافه می باشد. انگیزه ی دیگر نگارنده از ارائه این پژوهش، گردآوری، دسته بندی دوره ها و بررسی حروف اضافه از فارسی باستان تا امروز می باشد و نیز آشنایی با تاریخ گذشته زبان فارسی می باشد. در فصول پنجگانه این پژوهش، فصل اول به کلیات پژوهش و معرفی و اهمیت آن می پردازد، فصل دوم شامل دو بخش است در بخش اول نگاهی داریم به مرور مطالعات سنتی و زبان شناختی (ایرانی– غیر ایرانی) که بر اساس کتاب ها، پایان نامه ها و مقالات مطالعه شده است و در بخش دوم معرفی زبانهای هند و اروپایی به ویژه فارسی نو ارائه شده، فصل سوم، به مبانی نظری تحقیق اختصاص دارد. در فصل چهارم، برای استدلال و ثابت کردن فرضیه ها و سوالات مطرح شده (در فصل اول)، به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است و در پایان، نتایج حاصله از این بررسی ها در فصل پنجم ارائه می گردد. بررسی حروف اضافه از فارسی باستان تا امروز نشان می دهد که از بین فرآیندهای موثر در تحول حروف اضافه، طی دوره های فارسی باستان و میانه، کاهش آوائی (معمولاً حذف پایانی) و کاهش معنائی از بسامد بالاتری برخوردار است. با تحول زمان طی ادوار، تعداد حروف اضافه افزایش یافته اما کارکرد آنها کاهش یافته است. با تغییر زمان از فارسی میانه به فارسی نو هیچ پس اضافه ای به حروف اضافه افزوده نشده است.