نام پژوهشگر: بهمن لاهورپور
بهمن لاهورپور علی ادریسی
متروی تهران در چند سال اخیر در یک بازهی کوتاه توسعهای بی سابقه داشته است و به یکی از وسیلههای اصلی حمل و نقل عمومی تبدیل شده است. روند رو به رشد میزان تقاضا و تراکم بالای مسافرین نیازمند بررسی و توجه زیاد به مشکلات و طرح و برنامه ریزی اقدامات پیشگیرانه ی ایمنی مترو در شرایط اضطراری است. آتش سوزی در سیستم های حمل و نقل زیرزمینی ریلی (به عنوان مثال در تونل ها و ایستگاه ها) می تواند باعث پیامدهای ویران کننده ای شود. وقایع اخیر متروی تهران (اگرچه تلفات جانی نداشته است) اهمیت موضوع را نشان می دهد. تراکم مسافرین و ازدحام در قسمت خروجی ها باعث کند شدن روند تخلیه می شود. بنابراین عرض خروجی ها و تعداد آن ها در سکو از فاکتورهای مهم طراحی ایستگاه ها به شمار می آید. مدل های مختلفی از جمله مدل اتوماتای سلولی، مدل جریان مبنا، مدل سیستم ذرات و مدل عامل مبنا برای شبیه سازی روند تخلیه مکان های عمومی و ساختمان ها وجود دارد. مدل سازی عامل مبنا یکی از مدل های به روز و کارآمد در روند تخلیه بوده و مناسب برای شبیه سازی تخلیه فضاهای پیچیده از جمله ایستگاه های مترو است. در این مقاله سعی شده با مدل کردن افراد و شبیه سازی تخلیه ایستگاه مترو با استفاده ترکیب مدل عامل مبنا و الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات و کدنویسی در نرم افزار netlogo روند تخلیه، زمان تخلیه و تاثیر خروجی ها در روند تخلیه مشخص شود. نتایج نشان داد با فرض زمان تخلیه مجاز 4 دقیقه، حداقل تامین 8 واحد عرض برای خروجی های سکو ضروری است.