نام پژوهشگر: الهام گوهریان

مولفه های شکل گیری ستاره در سینمای ایران مطالعه موردی نیکی کریمی و هدیه تهرانی در دهه70
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  الهام گوهریان   هادی خانیکی

پژوهش حاضر به مطالعه ارتباطی" ستاره" در سینمای ایران بعد از انقلاب اسلامی‏ پرداخته است. به این منظور نظریه «ریچارد دایر» مبنی بر "کارکرد ایدئولوژیک ستاره" مبنا قرار گرفته است. دایر جاذبه ستاره را محصول معانی خاصی می داند که ستاره در خود دارد. در نظر دایر ستارگان به مثابه نشانه‏های تصویری‏ به شمار می آیند که با خود معانی ایدئولوژیک حمل می‏کنند. در این مطالعه "نیکی کریمی" و "هدیه تهرانی" ستاره‏های زن دهه 70 انتخاب شدند و با استفاده از تحلیل محتوای کیفی و تکنیک نشانه شناسی14 فیلم اول کریمی و 13 فیلم اول تهرانی با واحد تحلیل "صحنه" تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد این دو ستاره حامل معانی و ارزش‏های ویژه ای هستند که برای دوران آنان جذابیت خاص داشته است. کریمی در فیلم‏هایش زنی توانمند در خانه‏داری، سنتی، منفعل، متمایل به ارزش‏های معنوی است تصویر وی حاصل گذار از دوران غیبت زن به عنوان ستاره در دهه 60 و ظهور ستاره فعال در نیمه دوم دهه 70 است. تهرانی بر خلاف کریمی در فیلم‏هایش زنی فعال، مستقل، جسور و دارای اعتماد به نفس، توانمند در حوزه‏های شخصی و اجتماعی و متوجه به ارزش های مادی است. تصویر هر دو ستاره معلول و البته بازتابی از تغییرات جامعه ایران است. علاوه بر آن، پنج مولفه‏ کارگردان‏های مطرح، شخصیت ستاره‏، نقش‏های مقابل‏، تفاوت ستاره با دیگر زنان فیلم و همچنین نوع فیلم‏های ستاره نیز در شکل‏گیری ستاره دخیل اند.