کبوترخانه ها یکی از انواع معماری بومی ایران به شمار می روند. بناهایی اعجاب انگیز و زیبا که مسکن کبوتران و مرکز جمع آوری کود برای باروری خاک می باشند. برج های کبوترخان با وجود کارکرد ساده ای که دارند، از ویژگی های معماری و سازه ای شگفت انگیز و منحصربه فردی برخوردار هستند. امروزه به دلیل تغییر در ساختارهای سنتی کشاورزی، کبوترخانه ها کارکرد اصلی خود را از دست داده و تنها برج هایی رو به ویرانی در دشت ها محسوب می شوند. با توجه به تعدد کبوترخانه های تاریخی در استان اصفهان، لزوم گونه شناسی کبوترخانه ها برای قرار دادن نمونه های مشابه در یک گروه و بررسی الگوهای به کار رفته ضروری است. روش های گوناگونی برای گونه شناسی وجود دارد، لیکن در رساله ی پیش رو صرفاً گونه شناسی بر مبنای فرم مدنظر می باشد. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و دسته بندی انواع گونه های کبوترخانه در استان اصفهان بر مبنای طرح و فرم آنها و سپس تحلیل تأثیرات فرم گونه ها بر پایداری سازه ی آنهاست. این تحقیق در پی پاسخ به دو پرسش می باشد. اول اینکه، کبوترخانه های استان اصفهان از لحاظ فرمی به چند دسته تقسیم می شوند و دوم اینکه چه شاخصه هایی در فرم آنها وجود داشته که موجب پایداری سازه و به تبع آن ماندگاری شان در طی سالیان متمادی شده است. برای نیل به این مقصود، از روش های کتابخانه ای همچون فیش برداری از منابع تاریخی و سفرنامه ها، جداول آماری و منابع تصویری و نیز از روش های میدانی شامل مشاهده، مصاحبه و روش های صوتی و تصویری استفاده شده است. این پژوهش از منظر هدف، در زمره ی تحقیقات کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی است.از نتایج تحقیق این گونه بر می آید که برج های کبوتر استان اصفهان از لحاظ فرم به سه گونه ی اصلی تقسیم می شوند: گونه ی استوانه ای، گونه چندقلو و گونه مکعبی. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که معماری و سازه کبوترخانه های استان اصفهان به نوعی در هم تنیده، به صورتی که فرم برج های کبوتر موجب پایداری بیشتر سازه ی آنها شده است.