نام پژوهشگر: لیلا احمدزاده گاوآهن
لیلا احمدزاده گاوآهن علی حسین خانی
به منظور بررسی اثرات افزودن مکملهای موننسین سدیم و مخمر ساکارومایسس سرویسیه به جیره فلاشینگ بر عملکرد تولیدمثلی میش های نژاد قزل، 44 رأس میش قزل 2-5 ساله با متوسط وزن 7.47 ± 56.97 کیلوگرم و امتیاز وضعیت بدنی تقریباً 5/2 در سالن پرورشی در 4 گروه 11 رأسی مورد مطالعه قرارگرفتند. تیمارها مشتمل بر: a) چرا در مرتع+ جیره فلاشینگ+ موننسین سدیم 10% به میزان 30 میلی گرم به ازای هر رأس روزانه؛ b) چرا در مرتـع+ جیره فلاشینگ+ مخمـر ساکارومایسس سرویسیه به مـیزان 10 گرم ( cfu/ewe/day109× 4) به ازای هر رأس روزانه؛ c) چرا در مرتع + جیره فلاشینگ؛ d) گروه شاهد (فقط چرا در مرتع) بودند. گوسفندان به مدت 5 هفته (2 هفته قبل و 3 هفته پس از جفت گیری) تیمارهای فوق الذکر را دریافت نمودند. جیره فلاشینگ مورد استفاده در تیمارهای آزمایشی از لحاظ انرژی و پروتئین مشابه در نظر گرفته شده بود. به علت پوشش گیاهی فقیر مراتع اطراف واحد گوسفندداری جیره فلاشینگ به گونه ای تنظیم شد که حاوی 78.12درصد tdn و 13درصدcp بود که روزانه پس از بازگشت از چرا به میزان 450 گرم به ازای هر رأس در اختیار گوسفندان قرار می گرفت. گوسفندان مورد مطالعه به مدت 14 روز توسط سیدر (eazi-breed نیوزلند) همزمان سازی فحلی شده و 48 ساعت پس از سیدربرداری با قوچ های قزل خالص ایستگاه که دارای شرایط تقریباً یکسان نتاج دهی بودند آمیزش داده شدند. خون گیری از گوسفندان در فواصل شروع دوره، 24 ساعت قبل و 24 ساعت پس از سیدربرداری و 21 روز پس از قوچ اندازی انجام شد. میزان هورمون ها و متابولیت های بیوشیمیایی سرم خون به ترتیب توسط دستگاه الایزاریدر و اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از بهبود بازده تولیدمثلی به ویژه درصد بره زایی، درصد باروری و درصد تکثیر در گله در زمان استفاده از مکمل های موننسین سدیم و مخمر ساکارومایسس سرویسیه در جیره فلاشینگ بود. تیمارهای a و b با تعداد 15 رأس نتاج بیشترین و تیمار c با تعداد 11 رأس نتاج کمترین تعداد بره را داشتند. درصد تکثیر در گله در تیمار a برابر 150% بود که این می تواند نتیجه مطلوبی باشد. تیمار a با 150% دوقلوزایی حداکثر مقدار را به خود اختصاص داد و تیمارهای b، d و c در مراتب بعدی قرار داشتند. تیمار a بیشترین (90.9) و تیمار d کمترین (54.5) درصد پاسخ به همزمان سازی فحلی را در بین تیمارها به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد تیمار b با تعداد 12 و تیمار a با تعداد 9 بره ماده در مقایسه با سایر تیمارها منجر به افزایش تعداد نتاج ماده شده اند که این امر منجر به افزایش ارزش اقتصادی پرورش گوسفند شود. در مقایسات میانگین، تیمارهای a و b در مقایسه با تیمارهای c و d بیشترین وزن تولد را داشتند (0.01>p). در مقایسات میانگین، بره های تیمارهای a ,b و c در مقایسه با گروه شاهد بیشترین افزایش وزن را داشتند (0.01>p). نتایج نشان داد که اعمال فلاشینگ باعث ایجاد اختلاف معنی داری بر سر نرخ مرگ و میر بره ها در بین گروه های آزمایشی شده است (0.05>p). در ارتباط با سطوح هورمون ها، تیمارهای b و a بیشترین غلظت استروژن، پروژسترون، انسولین، گلوکز، کلسترول، پروتئین تام و نیتروژن اوره ای خون را داشتند (0.01>p)، که این امر با تعداد نتاج، همبستگی مثبت بالایی داشت. نتیجه اینکه استفاده از جیره فلاشینگ و مکمل های موننسین سدیم و مخمر ساکارومایسس سرویسیه در فصل جفت گیری گوسفند قزل اثرات سودمند قابل توجهی را در زمینه تولید بره برای پرورش دهندگان گوسفند قزل در پی خواهد داشت.