چکیده دانشمندان بلاغت این دانش را به سه بخش تقسیم کرده اند که عبارتند از:«علم معانی»، «بیان» و«بدیع». کتاب «تلخیص المفتاح»همانطور که ازنامش پیداست خلاصه ی کتاب «مفتاح العلوم» سکاکی درموضوع بلاغت است که توسط جلال الدین محمد بن عبدالرحمن خطیب قزوینی تألیف شده است این کتاب در سه بخش معانی،بیان وبدیع ارائه گردیده است. اختصار موجود در این اثردربسیاری ازموارد موجب دشواری درفهم مطالب می گردد به گونه ای که بدون استمداد از اساتید بلاغت وبهره جویی ازمنابع تخصصی امکان استفاده ی اتمّ از آن میسّرنیست،بنابراین لازم دیدیم که پژوهش خود را به بخش معانی این اثر ارزنده اختصاص دهیم.دراین تحقیق سعی برآن است که نقصهای ناشی ازاختصار کتاب مذکور را تشخیص داده و درصدد جبران آن برآییم ، گاهی درتعریف اصطلاحات بلاغی و زمانی در استشهاد به آیات و روایات وابیات شعراء وگاهی اوقات نیز درارائه ی تقسیمات مباحث این کتاب روشهایی را به کار می گیریم که درفهم موضوعات ومسائل مربوط به آنها به خواننده کمک نماید. لازم به ذکر است که هر جا ابهام یا نقص یا ایجاز مخلّ یا اطناب مُملّ مشاهده گردید با نقد مختصر ومفید در صدد تکمیل وجبران کاستیها برآمدیم. کلید واژه ها: بلاغت،حال مخاطب،علم معانی،تلخیص المفتاح، اختصار، استشهاد به آیات وابیات.