نام پژوهشگر: رقیه نجفی خواه

امکان سنجی ارائه خدمات مرجع الکترونیکی در کتابخانه های عمومی استان گیلان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1392
  رقیه نجفی خواه   علی جلالی دیزجی

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت موجود و امکان سنجی ارائه خدمات مرجع الکترونیکی کتابخانه های عمومی استان گیلان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور است و برای دستیابی به هدف، امکان سنجی از نظر نیروی انسانی، تجهیزات و بودجه بررسی شده است. این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش، تحقیق توصیفی – پیمایشی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات، 2 پرسشنامه الکترونیکی یکی مخصوص سرپرستان کتابخانه ها و دیگری مخصوص کتابداران و مسئولان کتابخانه ها است. جامعه مورد بررسی پژوهش تعداد 65 کتابخانه فعال مستقر در استان گیلان بوده که اطلاعات پژوهش از طریق توزیع پرسشنامه اول بین 16 سرپرست از 16 شهرستان استان گیلان گردآوری شده است و گروه دوم جامعه مورد بررسی 160 نفر کتابدار و مسئول کتابخانه بوده است که از بین آنها نمونه ای به تعداد 113 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. از این تعداد 92 نفر به پرسشنامه ها پاسخ داده اند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و نرم افزار مایکروسافت اکسل و اس. پی. اس. اس. صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در رابطه با وضعیت موجود در کتابخانه های عمومی استان گیلان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور اکثر کتابخانه ها (25/81%)، فاقد خدمات مرجع الکترونیکی هستند و تنها در تعداد معدودی خدمات مرجع الکترونیکی از طریق پست الکترونیکی انجام می پذیرد. تاکنون هیچ برنامه ریزی مدونی در این زمینه تدوین نشده است. تمامی سرپرستان کتابخانه ها به ارائه خدمات مرجع الکترونیکی اشتراکی تمایل دارند. بیش از دو سوم کتابداران در جامعه آماری پژوهش مهارت های لازم را در این زمینه دارند و در این زمینه قوت لازم فراهم است. اکثریت کتابخانه های مورد بررسی از نظر تجهیزات مورد نیاز برای راه اندازی خدمات مرجع الکترونیکی با توجه به نرم افزار منتخب در پژوهش مشکلی ندارند. اما در خصوص منابع و پایگاه های اطلاعاتی الکترونیکی لازم برای تامین نیازهای اطلاعاتی کاربران با مشکل مواجه هستند. در حال حاضر برای راه اندازی و ارائه اینگونه خدمات هیچ گونه بودجه اختصاصی وجود ندارد و این فقدان، مشکل اصلی کتابخانه ها در راه اندازی و ارائه خدمات مرجع الکترونیکی به شمار می رود. تخمین میزان بودجه لازم جهت راه اندازی و ارائه خدمات مرجع الکترونیکی 501/145476دلار معادل 583/178354190 تومان است.