چکیده: امروزه فن آوری های کاتالیزگری نقش مهمی را در گسترش اقتصاد صنعت شیمیایی ایفا می کنند و فرایند-هایی که به صورت ناهمگن کاتالیز می شوند، به عنوان روش های علمی و تجربی ساده، فواید زیادی نظیر شرایط ملایم واکنش و اتلاف شیمیایی پایین دارند. با توجه به این که سنتز، واکنش ها و خواص زیست شناختی ایمیدازول ها، بخش عمده ای از شیمی ناجور حلقه را تشکیل می دهند، لذا ارایه ی روش های جدید یا بهبود روش های سنتزی، می تواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد. توجه به شیمی سبز که گام بزرگی در علوم و همچنین محافظت از محیط زیست می باشد، امروزه اهمیت زیادی پیدا کرده است. با توجه به این که این واکنش-ها در بستر اسید جامد، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می تواند بسیاری از عوامل مورد نظر شیمی سبز را تامین نماید، لذا تصمیم بر آن شد تا تهیه ی مشتق-های ایمیدازول را با استفاده از بنزیل، مشتق های آلدهید و آمونیوم استات، در شرایط بدون حلال بر روی بستر جامد نانو سیلیکا فسفریک اسید که اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته و مزایای زیادی را ارایه می دهد، انجام شود. واکنش در زمان کوتاه، بازده ی بالایی از محصول ها را ارایه می دهد. محصول های ایمیدازول سه استخلافی پس از تهیه و خالص سازی با استفاده از طیف نگاری های ir، 1h nmr، 13c nmr و uv شناسایی شدند.

در این پروژه ترکیبات شیمیایی اسانس ها، خواص آنتی اکسیدانی و آنتی میکروبی عصاره متانولی سه گونه استاکیس stachys setifera, stachys pilifera, stachys spectabilis اندازه گیری شد. تجزیه gc و gc/ms و اسانس های بدست آمده به دو روش تقطیر با آب و نانو لوله شناسایی و مقایسه شد.ترکیبات اصلی به روش تقطیر با آب برای سه گونه به ترتیب: stachys setifera : caryophyllene oxide(14.47%), piperitenone oxide(10.14%), linalool(7.19%); 2-pentandecanone(7.89%), و stachys pilifera : bicyclopentadiene (29.84%)، caryolan-8-ol (9.4%)،beta-selinene (8.63%) ، 3a,6-methano-3ah-inden-4-d (7.22%)، spathulenol (7.01%) و stachys spectabilis : cembrene (32.97%)، longiborn-8-ene (30.1%)، valencene (8.48%)، 2-pentyl-2-cyclopentene-1-one (6.26%)، alpha-bisabolene (5.41%)، و ترکیبات اصلی بدست آمده به روش نانو لوله به ترتیب: stachys setifera : piperitenone oxide (30.73%)، cinnamaldehyde (18.48%)، linalyl acetate (11.06%)، borneol (4.30%) و stachys pilifera : bicyclopentadiene (51.28%)، cinnamaldehyde (5.49%)، p-cymene (4.83%)، linalyl butyrate (3.83%) و stachys spectabilis : benzaldehyde (30.69%)، caryophylene oxide (10.53%)، caryophylene (e) (9.80%)، chrysanthenyl acetate (6.22%) بدست آمد. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره متانولی گیاهان با استاده از دو روش که به ترتیب: با استفاده از رادیکال آزاد 2و2-دی فنیل -1-پیکریل هیدرازیل و بتا کاروتن لینولئیک اسید انجام شد. در روش اول مقدار ic50 برای سه گیاه به ترتیب 269، 138 و 97 میکرو گرم بر میلی لیتر و در روش دوم میزان بازداری به ترتیب سه گیاه: 34/51، 2/59 و 8/75 بدست آمد. مقدار کل ترکیبات فنولی عصاره متانولی سه گیاه به روش فولین سیوکالتیو به ترتیب: 5/52، 42/116 و 58/93 می باشد. و فعالیت آنتی میکروبی عصاره ها در برابر میزان بازداری میکرو ارگانیسم ها اندازه گیری شد.

با توجه به اینکه سنتز برخی از رنگ های آزو بر پایه 1- نفتول و 2- نفتول نیازمند شرایط ویژه از قبیل دمای پایین و یا استفاده از اسیدهای مایع و حتی در برخی موارد فشارهای بالا می باشد، و فرایندهای همراه با اسیدهای مایع با مشکلاتی از قبیل: سمیت بالا، خوردگی و استفاده از مقدار زیاد کاتالیزگر و مشکلات جداسازی و بازیابی همراه می باشد، بنابراین در این پایان نامه اسید جامد جایگزین اسید مایع شده است زیرا اسیدهای جامد دوستدار محیط و منشوری به سمت شیمی سبز است و این فرایند در دمای محیط و شرایط بدون حلال انجام گرفت. بدین ترتیب اسید های جامد نانو سیلیکا پریدیک اسید و پریدیک اسید تثبیت شده روی پلی آمید سنتز و سپس رنگ های دی آزو بر پایه 1- و 2- نفتول با استفاده از اسید های جامد مورد اشاره، در دمای محیط و شرایط بدون حلال با راندمان بالا تهیه شد و زمان واکنش نسبت به روش معمول، بسیار کوتاه تر شد. همچنین آریل هالید ها با واکنش سند مایر در دمای محیط و شرایط بدون حلال با راندمان بالا تهیه شد. برای شناسائی محصول ها از روش های طیف نگاری 1h nmr ،13c nmr ،ft-ir ، uv-vis استفاده گردید.

ایمیدازول ها مانند تری آزول ها دارای خواص و فعالیت های بیولوژیکی مهمی می-باشند و کاربرد وسیعی در داروسازی، پزشکی و کشاورزی دارند. ترکیب های حاوی حلقه ی ایمیدازول دارای فعالیت های دارویی زیادی می باشند و نقش مهمی را در فرآیندهای زیست شیمی بازی می کنند. به نظر می آید ایمیدازول های با استخلاف بالا در این زمینه فعال تر هستند. روش های سنتز ایمیدازول با استخلاف بالا محدود است و تحت شرایط خنثی انجام نمی شود. توجه به شیمی سبز که گام بزرگی در علوم و هم چنین محافظت از محیط زیست می باشد، امروزه اهمیت زیادی پیدا کرده است. با توجه به این که واکنش ها در بستر جامد، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می تواند بسیاری از عامل های مورد نظر شیمی سبز را تأمین نماید، لذا تصمیم بر آن شد تا تهیه ی مشتق های چهار استخلافی ایمیدازول را با استفاده از بنزیل، مشتق های بنزآلدهید، آمونیوم استات و آمین های نوع اول آلیفاتیک و آروماتیک در شرایط بدون حلال بر روی بستر جامد نانو سیلیکا کلریدکه اخیراً مورد توجه زیادی قرار گرفته و مزایای زیادی را ارائه می دهد، انجام شود. واکنش در زمانی کوتاه، بازده بالایی از محصول ها را ارائه می دهد. ساختار محصول ها با استفاده از روش های طیف نگاری مانند 1h-nmr،13c-nmr و ft-ir مورد شناسایی قرار گرفت. کلمات کلیدی: سنتزیک جا، بدون حلال، ایمیدازول چهاراستخلافی، نانو سیلیکا کلرید، اسید جامد

امروزه فن آوری های کاتالیزگری نقش مهمی را در گسترش اقتصاد صنعت شیمیایی ایفا می کنند و فرآینده هایی که به صورت ناهمگن کاتالیز می شوند به عنوان روش های علمی و تجربی شاده ، فواید زیادی نظیر شرایط ملایم واکنش و اتلاف شیمیایی پایین دارند. باتوجه به این که سنتز ، واکنش ها و خواهص زیست شناختی ایمیدازول ها بخش عمده ای از شیمی ناجور حلقه را تشکیل می دهند ، لذا ارائه ی روش های جدید یا بهبود روش های سنتزی می تواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد. توجه به شیمی سبز که گام بزرگی در علوم و همچنین محافظت از محیط زیست می باشد ، امروزه اهمیت زیادی پیدا کرده است . با توجه به انی که این واکنش ها در بستر اسید جامعه ، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می تواند بسیاری از عوامل مورد نظر شیمی سبز را تامین نماید ، لذا تصمیم برآن شد تا تهیه ی مشتق های ایمیدازول را با استفاده از بنزیل ، مشتق های آلدهید ، آمونیوم استات و انواع آمین های نوع اول در شرایط بدون حلال بر روی بستر جامد نانوسلیکا فسفریک اسید که اخیراً مورد توجه زیادی قرار گرفته و مزایای زیادی را ارائه می دهد ، انجام شود . واکنش در زمان کوتاه ، بازده بالایی از محصول ها را ارائه می دهد. واژگان کلیدی: کاتالیزگر – ناهمگن – ناجور حلقه – اسید جامد – ایمیدازول – شیمی سبز – نانوسیلکافسفریک اسید

فن آوری کاتالیزگری نقش مهمی را در گسترش اقتصاد صنعت شیمیایی دارد و فرایندهایی که به صورت ناهمگن کاتالیز می شوند به عنوان روش های علمی و تجربی ساده فواید زیادی نظیر شرایط ملایم واکنش و اتلاف شیمیایی پایین دارند. با توجه به این که سنتز، واکنش ها و خواص زیست شناختی ایمیدازول ها، بخش عمده ای از شیمی ناجور حلقه را تشکیل می دهند، لذا ارایه ی روش های جدید و بهبود روش های سنتزی، می تواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد. توجه به شیمی سبز که گام بزرگی در علوم و هم چنین محافظت از محیط زیست می باشد اهمیت زیادی پیدا کرده است. با توجه به این که این وکنش ها در بستر اسید جامد، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می تواند بسیاری از عوامل مورد نظر شیمی سبز را تامین نماید ، لذا تصمیم بر آن شد تا تهیه ی مشتق های ایمیدازول را با استفاده از بنزیل، مشتق های آلدهید و آمونیوم استات ، در شرایط بدون حلال بر روی بستر جامد نانوسیلیکا کلراید که اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته و مزایای زیادی را ارایه می-دهد. محصول های ایمیدازول سه استخلافی پس از تهیه و خالص سازی با استفاده از طیف-نگاری های ir، 1h nmr، 13c nmr و uv شناسایی شدند.

مواد نانو ساختار به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردشان، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. روش های تهیه ی این مواد اثر قابل توجهی بر اندازه، شکل و ساختار آن ها ایجاد می کند که در نهایت تعیین کننده ی ویژگی های این مواد می باشد. به عنوان نمونه، با افزایش نسبی سطح به حجم، کسر زیادی از اتم ها در فرآیند کاتالیزگری در دسترس می باشند. سنتز برخی از رنگ های آزو بر پایه 2- نفتول نیازمند شرایط ویژه از قبیل دمای پایین و یا استفاده از اسیدهای مایع و حتی در برخی موارد فشارهای بالا می باشد و فرآیندهای همراه با اسیدهای مایع با مشکلاتی از قبیل: سمیت بالا، خوردگی و استفاده از مقدار زیاد کاتالیزگر و مشکلات جداسازی و بازیابی همراه می باشد. اسیدهای جامد متمایل به اهداف شیمی سبز و دوست دار محیط زیست هستند. معرف های مستقر شده جامد فعالیت و انتخاب پذیری بیشتری نسبت به فرم تنهای آن ها دارند زیرا سطح معرف به میزان چند برابر افزایش یافته است. بنابراین در این پایان نامه اسید جامد مستقر شده جایگزین اسید مایع شده و این فرآیند در دمای محیط و در شرایط بدون حلال انجام گردیده است. بدین ترتیب، اسید جامد "آنتیموان پنتاکلراید مستقر شده روی نانو سیلیکاژل" تهیه گردید و شناسایی آن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem) و پراش اشعه ایکس (xrd) صورت گرفت. سپس رنگ های دی آزو بر پایه 2- نفتول با استفاده از اسید جامد مستقر شده مورد اشاره در دمای محیط و شرایط بدون حلال با راندمان بالا تهیه شد و واکنش در زمان کوتاه تری نسبت به روش های معمول، انجام گردید. برای شناسایی محصول ها از روش های طیف نگاریft-ir و1h nmr استفاده شد.

در سال های اخیر استفاده از اسید های جامد به عنوان کاتالیزگرهای ناهمگن توجه زیادی را در واکنش های آلی به خود جلب کرده است. اسیدهای جامد ناهمگن بسیار سودمندتر از کاتالیزگرهای اسیدی مرسوم هستند زیرا به راحتی از مخلوط واکنش با صاف کردن ساده بازیابی می شوند. نمک های دی آزونیوم حدواسط های بسیار مهمی در تهیه ترکیب های آروماتیک هستند و همچنین به عنوان پیش ماده هایی بسیار مفید در زمینه رنگ ها، رنگدانه ها و مواد پیشرفته محسوب می شوند. رنگ های آزو به طور گسترده ای به عنوان رنگدانه در صنایع نساجی استفاده می شوند. رنگ های آزو ترکیب هایی شامل گروه های آزو متصل به متین یا اتم های کربن هیبرید شده sp2 آروماتیک هستند و شامل پیوند (-n=n-) هستند. مکان های اسید لوویسی بر روی آنتیموان(v) کلرید مستقرشده بر روی نانو سیلیکا ژل(sbcl5/ nano sio2) به عنوان کاتالیزگری بسیار کارآمد و موثر حتی در سوبستراهای با فعالیت کم تر در تهیه ی رنگ ها در محیط بدون حلال مورد استفاده قرار می گیرد. واکنش جفت شدن نمک های دی آزونیوم از آنیلین و مشتق های مختلف آن به دست می آیند، در حضور 1-نفتل و محلول سدیم هیدروکسید %10 در دمای اتاق صورت می گیرد و بازده محصول ها%75-%95 به دست می آید. بررسی ساختار این رزین نانویی با استفاده از روش پراش اشعه ایکس (xrd)و همچنین روش تصویربرداری میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) و میکروسکوپ الکترونیعبوری (tem)انجام شد. برای شناسائی محصول ها از روش های طیف نگاری 1hnmr،ft-ir استفاده گردید.

کاتالیزگرهای اسیدی جامد به عنوان مواد عاملی مهم برای پالایشگاه های نفت به طور مثال فرایندهای کراکینگ و برای تولید مواد شیمیایی به کار گرفته می شوند. اگرچه فرایندهایی که شامل اسیدهای معمولی هستند به طور معمول با مشکلاتی از قبیل سمیت بالا، اتلاف کاتالیزگر، مصرف زیاد کاتالیزگر، مشکلات جداسازی و بازیافت همراه هستند، با توجه به خوردگی، سلامت، سادگی جداسازی و بازیافت اسیدهای جامد جایگزینی این اسیدهای جامد با اسیدهای مایع در صنعت شیمیایی مطلوب است. sbcl5/sio2یک رزین جامد اسیدی است که می تواند برای تبدیل گروه های عاملی مختلف به عنوان معرف یا کاتالیزگر در شرایط هتروژن استفاده شود. با توجه به این که واکنش ها در بستر جامد، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می توانند بسیاری از عامل-های مورد نظر شیمی سبز را تامین نمایند، لذا تصمیم بر آن شد تا سنتز مشتق های آلکیل یا آریل-h14- دی بنزو[a,j] زانتن ها در شرایط ملایم و بدون حلال بر روی بستر جامد sbcl5/sio2 که مزایای زیادی را ارائه می دهد، انجام شود. استفاده از این رزین در اندازه نانو باعث کاهش زمان انجام واکنش و افزایش بازده محصول ها خواهد شد. در ادامه محصول-های به دست آمده توسط طیف های1h nmr،ft-ir شناسایی شدند. شایان ذکر است اسپکتروسکوپی میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) ،میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem)و پراش اشعه x (xrd) برای رزین نانوsbcl5/sio2 و همچنین بستر نانو sio2انجام شد که نتیجه مطلوب به دنبال داشت.

در سالهای اخیر واکنش های چند جزیی به دلیل عدم نیاز به جداسازی حدواسط، ذخیره ی انرژی و مواد خام و کاهش زمان واکنش، توجه بسیاری از دانشمندان را به خود خود جلب کرده است. یک نمونه از این واکنش ها، تهیه ی ایمیدازول ها است. ایمیدازول ها یک دسته از ترکیب های ناجور حلقه دارای اتم نیتروژن هستند که به تازگی به دلیل کاربرد های وسیع آن ها مورد توجه قرار گرفته اند. زیرا دارای ویژگی های دارویی زیادی هستند و نقش مهمی در فرآیند های زیست شیمیایی ایفا می کنند. به تازگی به دلیل گستره ی فعالیت های داروسازی و کاربرد های تولیدی و صنعتی، تهیه ی ایمیدازول های چند استخلافی مورد توجه قرار گرفته است. روش های زیادی برای تهیه ی ایمیدازول های چند استخلافی ارایه شده است. از طرف دیگر، استفاده از واکنشگر ها و کاتالیزگرها روی بسترهای جامد پیشرفت قابل توجهی یافته است. نانوسیلیکاژل یکی از بسترهایی است که سطح آن برای انتقال های گوناگون شیمیایی در شیمی آلی به طور گسترده ای به کار می رود. مثالی از این مورد آنتیموان پنتا کلرید تثبیت شده روی نانو سیلیکاژل است که برای اولین بار به عنوان یک کاتالیزگر موثر برای تهیه ی ترکیب های آلی گزارش شده است. در این پژوهش، ما یک روش یک جای ساده، کارآمد و مقرون به صرفه برای تهیه ی ایمیدازول های سه استخلافی به وسیله ی تراکم سه جزیی بنزیل، آمونیوم استات و آلدهیدهای آروماتیک با استفاده از آنتیموان پنتاکلرید تثبیت شده روی نانوسیلیکاژل به عنوان کاتالیزگر در شرایط بدون حلال گزارش کردیم.

با توجه به اینکه سنتز برخی از رنگ های آزو بر پایه 2– نفتول نیازمند شرایط ویژه از قبیل دمای پایین و یا استفاده از اسید های مایع و حتی در برخی موارد فشارهای بالا می باشد. فرایندهای همراه با اسیدهای مایع با مشکلاتی از قبیل: سمیت بالا، خوردگی و استفاده از مقدار زیاد کاتالیزگر و مشکلات جداسازی و بازیابی همراه می باشد. بنابراین در پایان نامه اسید جامد جایگزین اسید مایع شده است زیرا اسیدهای جامد دوستدار محیط و منشوری به سمت شیمی سبز است و این فرایند در دمای محیط و شرایط بدون حلال انجام گرفت. مواد نانو ساختار به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردشان، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. روش های تهیه این مواد اثر قابل توجهی بر اندازه، شکل و ساختار آن ها ایجاد می کند که در نهایت تعیین کننده ی ویژگی های این مواد می باشند. به عنوان نمونه، با افزایش نسبی سطح به حجم، کسر زیادی از اتم ها در فرایند کاتالیزگری در دسترس می باشند. بدین ترتیب اسید جامد " نانو سیلیکا کلرید " سنتز شد و شناسایی آن با استفاده از میکروسکوپ الکرونی روبشی (sem)، صورت گرفت. سپس رنگ های دی آزو بر پایه2- نفتول با استفاده از اسید جامد مورد اشاره، در دمای محیط و شرایط بدون حلال با راندمان بالا تهیه شد و زمان واکنش نسبت به روش معمول، بسیار کوتاهتر شد. برای شناسایی محصول ها از روش های طیف نگاری ft-ir,13c nmr, 1hnmr وuv-vis استفاده گردید.

واکنش های چند جزئی، روش مفیدی برای دست یابی به مولکول های کوچک با ساختارهای متنوع می باشند، که از نظر اقتصادی و عملی مورد توجه قرار گرفته اند. در این نوع واکنش ها، از تراکم سه یا تعداد بیش تری از ترکیب های واکنش دهنده، به طور هم زمان محصول هایی تشکیل می شوند که شامل بخش های اصلی از همه ی مواد اولیه می باشند. و استفاده از اسید جامد در مقابل اسید مایع دارای مزایایی می باشد. از جمله ی این مزایا سادگی فرایند تولید و بازیافت کاتالیزگر، کاهش مشکلات خوردگی و حفظ محیط زیست می باشد، هم چنین از ایجاد مواد زاید و محصول های جانبی جلوگیری کرده و یا ایجاد آن ها را به حداقل می رساند. به طور کلی می توان گفت که استفاده از اسیدهای جامد حرکتی به سوی فن آوری های تمیزتر و به عبارتی شیمی سبز را به همراه دارند. نانوکاتالیزگرها این فرآیند را بهتر و سریع تر انجام می دهند. در این پژوهش تهیه ی زانتن ها، زانتن 11-اون ها، ایمیدازول های سه استخلافی و چهار استخلافی، آمیدوآلکیل نفتول ها و دی هیدروپیریمیدینون ها بااستفاده از کاتالیزگر نانو سیلیکا فسفریک اسید در شرایط گوناگون بررسی شده است. اندازه ی ذرات کاتالیزگر نانو سیلیکا فسفریک اسید با استفاده از روش میکروسکوپ الکترونی روبشی و پراش اشعه ایکس مورد بررسی قرار گرفت. زمان کوتاه واکنش، بازده بالا، سادگی عملیات، مراحل تمیز و آسان و شرایط سازگار با محیط زیست از جمله مزایای استفاده از بستر جامد نانو سیلیکا فسفریک اسید می باشد. ساختار محصولات با استفاده از روش های طیف نگاری فرو سرخ، رزونانس مغناطیسی هسته هیدروژن و کربن تعیین شدند.

گروه کربونیل، یکی از مهمترین گروه های عاملی فعال در شیمی آلی می باشد. محافظت ترکیبات کربونیلی به صورت استال ها و کتال های مربوطه از اهمیت ویژه ای در سنتزهای چند مرحله ای فرآورده های خنثی برخورداراست. در این زمینه محافظت آلدهیدهاو کتال ها، در شرایط خنثی، غیر اسیدی و غیر آبی، علاقه بسیاری از شیمیدان ها را به خود جلب کرده است. در سال های اخیر چندین گروه پژوهشی روش های جدیدی برای محافظت این ترکیب ها گزارش نموده اند. و معرف های فراوانی بدین منظور گزارش شده است. اما شرایط انجام این واکنش چندان ساده نیست. ما تصمیم گرفتیم با به کارگیری یک سیستم جدید، روشی را ارایه دهیم که ضمن تمیز بودن، جداسازی محصول نیز به سادگی انجام گیرد. از آنجایی که سیستم های ناهمگن دارای محاسنی از جمله ملایم بودن و سادگی روش آزمایشگاهی بوده و ضایعات شیمیایی کمتری نسبت به واکنش های فاز مایع دارند. در این تحقیق روشی ساده، ارزان و مناسب برای محافظت آلدهیدها و تبدیل آن ها به استال های حلقوی مربوطه تحت شرایط ملایم و ناهمگن گزارش شده است.

فن آوری های کاتالیتیکی نقش مهمی را در گسترش اقتصاد صنعت شیمیایی در قرن بیستم ایفا می کنند. امروزه فرایندهایی که به صورت هیدروژن کاتالیز می شوند به عنوان روش های عملی و تجربی ساده، فوایدی زیادی نظیر شرایط واکنش ملایم و اتلاف پایین دارند. یکی از این فرآیندها واکنش نیتروزدار کردن برای تولید n- نیتروز آمین هاست که توجه قابل ملاحظه ای را در سال های اخیر به خاطر خواص سرطان زایی شدید خود جلب کرده اند. در این راستا واکنش نیتروزدار کردن آمین های نوع دوم مختلف مورد بررسی فرار گرفته است. در گام نخست از واکنش سیلیکاژل با تیونیل کلراید، سیلیکاکلرید به دست آمد، سپس اسید فسفریک با سیلیکا کلرید برای تولید سیلیکا فسفریک اسید وارد واکنش شده به طوری که اسید فسفریک روی سطح سیلیکا کلرید از طریق یک پیوند کووالانسی تثبیت شد. در این پژوهش مخلوطی از سیلیکا فسفریک اسید و سدیم نیتریت در حضور sio2 مرطوب به عنوان معرف نیتروژه کننده ی موثر برار نیتروزدار کردن آمین های نوع دوم به مشتقات نیتروز مربوط تحت شرایط ملایم هتروژن با راندمان های عالی استفاده شد.

ثابت های اسیدی شش لیگاند باز شیف با استخلافات نیترو که جدیداً شنتز شده اند: (sbn9),(sbn7)(sbn6),(sbn4),(sbn3),(sbn2)، در مخلوط های دوتایی متانول-آب در دمای 25c، با قدرت یونی m 0/1 با توجه به داده های طیفی حاصل از چندین طول موج و بر اساس روش ترکیبی از مدل نرم و سخت محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از برنامه datan صورت گرفته. خروجی این برنامه شامل، محاسبه همزمان ثابت اسیدی، بردارهای طیفی تصویر گونه ها، نمودارهای غلظت و همچنین تعداد اجزای حاصل از تیتراسیون تورسنجی، در محلول های اسیدی مختلف از بازهای شیف، که توسط محلول باز استاندارد شده صورت گرفت. نتایج بدست آمده از روش فوق، با داده های حاصله از یک روش معمول دیگر (تکنیک برازش غیر خطی حد اقل مربعات) مقایسه و بدین طریق دقت و صحت نتایج در حد قابل قبول تایید شد. یک رابطه معکوس خطی بین اولین و دومین ثابت اسیدی در تمامی بازهای شیف و کسر مولی متانول در مخلوط حلال ها مشاهده نمودیم. اثرات حلال و تغییرات ساختمان ملکولی روی ثابت های یونیزاسیون و همچنین طیف خالص هر گونه و انحراف استاندارد مورد بحث و بررسی قرار گرفت. پیروی نمودن این بازهای شیف به عنوان آمفولیست پایدار و امکان بهره برداری در جهت کالیبره کردن ph مترها و همچنین ساخت حسگرهای ph با توجه به محدوده برای آمفولیت (sbn9)، و سایر آمفولیت ها وجود دارد و انجام آزمایش مسمومیت ها و بررسی خواص دارویی و آزمایش های خوردگی در جهت اهداف کاربردی پیشنهاد می شود.

در این پژوهش، از ترکیبات باز شیف و کمپلکس آن ها برای تهیه ی نانوساختارهای سرب تلورید استفاده شد. نیمه هادی سرب تلورید با اندازه ذرات و شکل های متفاوت با استفاده از روش مایکروویو، سونوشیمی و سولوترمال حاصل شدند. در روش مایکروویو، باز شیف سالن مشتق شده از اتیلن دی آمین و سالیسیل آلدئید برای تهیه ی کمپلکس سرب استفاده شد. علاوه بر این، اثر توان مایکروویو و زمان تابش دهی روی خلوص و شکل محصول مورد بررسی قرار گرفت. الگوهای پراش اشعه ی ایکس نشان داد که نانوساختارهای خالص سرب تلورید پس از تابش دهی به مدت 2 ساعت در توان 750 وات تهیه شدند. در روش های سولوترمال و سونوشیمی از چهار نوع باز شیف های مشتق شده از 1و8- دی آمینو 3و6- دی اکسو اکتان به عنوان سورفکتانت های جدید برای تهیه ی سرب تلورید استفاده شد. در این دو روش، اثر زمان واکنش روی شکل محصول مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که نانوذرات سرب تلورید تهیه شده با روش سونوشیمی دارای مقداری پودر تلور به عنوان ناخالصی بودند. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که با افزایش زمان حرارت دهی در روش سولوترمال کلوخه ای شدن نانوساختارها افزایش پیدا کرد. نانوساختارهای سرب تلورید تهیه شده با روش سولوترمال شامل نانومکعب ها، نانومیله ها و نانوذرات بودند. شناسایی بیشتر محصولات با استفاده از ft-ir، 1h nmr، xrd، edx و sem انجام شد. لغات کلیدی: بازهای شیف، نانوساختار، تهیه ی شیمیایی، سرب تلورید

اسیدهای لویس فعال مانند قلع تتراکلرید مایعی بسیار سمی با انتشار بخارات زیاد بوده و با رطوبت هوا به سرعت واکنش داده و گاز هیدروکلریک اسید تولید می کند لدا حمل و نقل آن مشکل بوده و استفاده از آن به شرایط ویژه ای مانند کارکردن زیر هود نیاز دارد. در این رساله تحقیقاتی این اسید لویس را برروی نگهدارنده نانو سیلیکاژل نشانده و به اسید لویس جامد تبدیل شده است. ظرفیت اسیدی، میزان قلع و نیز کلر نشانده شده بر روی هر یک گرم کاتالیست محاسبه شده است. این اسید لویس جامد به راحتی در محیط آزمایشگاه قابل استفاده و حمل و نقل می باشد. در این کار تحقیقاتی از این اسید لویس در سنتز ترکیبات زیر استفاده شده است و بررسی ها نشان می دهد کارایی این لویس اسید بالا بوده و قابلیت استفاده مجدد را نیز دارد. ایمیدازول های 2،4،5-استخلافی ایمیدازول های 1،2،4،5--استخلافی دی اریل زانتن ها تتراهیدروبنزوزانتن-11-اون ها بنزیمیدازول ها آمیدوآلکیل-2-نفتول ها n،?n آلکیلیدن(آریلیدن)بیس آمیدها کینوکسالین ها و کینوکسالین دی اون ها تهیه استر از اسید و الکل استیله کردن الکل ها در قسمتی دیگر از این رساله و با توجه به خاصیت اسیدی دوگانه لویس و برونستدی که آلومینیوم هیدروژن سولفات (al(hso4)3) دارد از آن نیز برای سنتز بنزوتیازول ها و بنزیمیدازول ها استفاده شده است. با توجه به اینکه پلی اتیلن ترفتالات(pet) بسپاری با کاربرد زیاد می باشد و برای تهیه صنعتی آن از کاتالیزگر انتیموان استات سمی، گران قیمت و وارداتی در دمای °c280 استفاده می شود در این رساله تحقیقاتی نیز سعی شده است با همکاری شرکت هومان شیمی واقع در شهرک صنعتی یزد، کاتالیزگری مناسب برای تهیه صنعتی این بسپار ارائه داده شود که در نتیجه آلومینیوم هیدروژن سولفات توانسته است تهیه این بسپار را در میزان بچ (نیمه صنعتی) پیش ببرد که با توجه به تعطیلی موقت این شرکت به علت عدم وجود مواد اولیه، بهینه سازی نهایی شرایط برای این کاتالیزگر به آینده موکول شده است.

در میان ترکیب های ناجور حلقه، مشتق های بنزوکسازول جزء اصلی سازنده برای توسعه دارو های جدید است. ترکیب های حاوی هسته های بنزوکسازول دارای فعالیت زیست شناختی وسیعی هستند که شامل خواص ضد باکتری، ضد قارچ، مسکن، ضد التهاب، ضد ویروس، ضد-سرطان، ضد فشار خون، ضد تشنج و ضد دیابت می باشند. توانایی ترکیب های ناجور حلقه بنزوکسازول برای انجام واکنش های شیمیایی مختلف، آن ها را برای طراحی مولکولی حائز اهمیت کرده است و این به خاطر ساختار منحصر به فرد آن ها می باشد که توان زیست شناختی بالایی دارند. با توجه به این که تهیه، واکنش ها و خواص زیست شناختی بنزوکسازول ها بخش عمده ای از شیمی ناجور حلقه را تشکیل می دهند، لذا ارائه روش های سنتزی جدید یا بهبود روش های سنتزی می تواند از اهمیت به سزایی برخوردار باشد. توجه به شیمی سبز که گام بزرگی در علوم و همچنین محافظت از محیط زیست می باشد، امروزه اهمیت زیادی پیدا کرده-است. استفاده از اسید جامد به جای اسید مایع به دلیل مزایای آن می باشد. از جمله این مزایا سادگی فرایند تولید و بازیافت کاتالیز گر، کاهش مشکل های خوردگی و حفظ محیط زیست است. با توجه به اهمیت این ترکیب ها از نظر شیمی ناجور حلقه و شیمی دارویی، تصمیم به ارائه روش های سنتز ساده و تک ظرفی برای بدست آوردن مشتق های بنزوکسازول با استفاده از واکنش ارتو-آمینو فنل و آلدهید ها از طریق بستر نانو سیلیکا فسفریک اسید در شرایط سایشی و حرارتی گرفته شد. . در این پژوهش با استفاده از روش های جدید و کارآمد و هم چنین به کار بردن کاتالیز گر دوست دار محیط زیست مشتق های بنزوکسازول تهیه شدند. از جمله مزایای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد: استفاده از مواد اولیه ارزان و در دسترس، بازده بالا، زمان کوتاه واکنش، تک ظرف بودن واکنش، سهولت جداسازی و استخراج محصول ها، سازگاری با محیط زیست و استفاده آسان از کاتالیز گر با توجه به جامد بودن آن.

استفاده از اسید های جامد، حرکتی به سوی فن آوری های تمیز تر و به عبارتی شیمی سبز را به همراه دارند. از این رو مورد توجه بسیاری از شیمیدانان قرار گرفته اند. سادگی فرایند تولید کاتالیز گر، کاهش مشکلات خوردگی و حفظ محیط زیست از جمله مزایای استفاده از کاتالیزگرهای اسید جامد در مقابل اسید مایع می باشد. زیرا اسید های جامد دوست دار محیط زیست و منشوری به سمت شیمی سبز هستند. از سوی دیگر اهمیت دارویی بنزیمیدازول ها و مشتق های آن به ویژه در درمان بیماری هایی از جمله ایدز و سرطان، نظر بسیاری از دانشمندان را به خود معطوف کرده است. به طوری که تاکنون روش-های زیادی برای تهیه ی این ترکیب ها ارایه شده است. هم چنین مواد نانو ساختار به علت ویژگی های منحصر به فردشان، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. بنابراین در این پژوهش سعی براین است که تهیه ی این ترکیب های دارویی با بهینه سازی شرایط واکنش و استفاده از نانو سیلیکا فسفریک اسید به عنوان یک کاتالیزگر اسیدی جامد موثر انجام شود.

مواد نانو ساختار به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردشان، در سال-های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. روش های تهیه ی این مواد اثر قابل توجهی بر اندازه، شکل و ساختار آن ها ایجاد می کند که در نهایت تعیین کننده ی ویژگی های این مواد می باشند. به عنوان نمونه، با افزایش نسبی سطح به حجم کسر زیادی از اتم ها در فرایند کاتالیزگری در دسترس می باشند. در سال های اخیر، کاربرد اسیدهای جامد، به علت آسانی حمل و نقل و نیز قابلیت استفاده ی مجدد، در شیمی آلی مورد توجه قرار گرفته است. به علاوه این که این اسیدها ، سرعت و بازده واکنش را افزایش داده و میزان خوردگی را کاهش می دهند. همچنین اسیدهای جامد، نقش مهمی در بهداشت محیط داشته و به آسانی قابل جداسازی از اجزاء واکنش می باشند. اخیراً سیلیکا فسفریک اسید (به عنوان یک اسید جامد) و نیز ساختار نانوی آن به طور گسترده ای در واکنش های شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته است. مشتق های نیتروآروماتیک و نیتروزو آروماتیک، دارای تنوع ساختاری و کاربردهای گسترده دای هستند، همچنین تهیه ی این مشتق ها، در حضور اسید جامد و بدون نیاز به حلال، میتواند بسیاری از اصول شیمی سبز را تحقق بخشند. از این رو، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا چنین مشتق هایی در واکنش، بدون استفاده از حلال و نیز در حضور نانوسیلیکا فسفریک اسید که یک کاتالیزگر اسید جامد بوده و مزایای متعددی نسبت به اسیدهای مایع دارد، حاصل شوند. برای شناسایی محصول ها از روش های طیف نگاریft-ir ,1h nmr و استفاده گردید.

در سال¬های اخیر، کاربرد اسیدهای جامد، به علت آسانی حمل و نقل و نیز قابلیت استفاده¬ی مجدد، در شیمی آلی مورد توجه قرار گرفته است. همچنین این اسیدها، سرعت و بازده واکنش را افزایش داده و میزان خوردگی را کاهش می¬دهند. همچنین اسیدهای جامد، نقش مهمی در بهداشت محیط داشته و به آسانی قابل جداسازی از اجزاء واکنش می¬باشند. اخیراً سیلیکا فسفریک اسید و نیز ساختار نانوی آن به طور گسترده¬ای در واکنش¬های شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته است. به دلیل اهمیت و کاربرد های این کاتالیزگر و ترکیب های بنزوتیازول از نظر شیمی ناجور حلقه و شیمی داروئی، ما تصمیم به ارایه روش های سنتز ساده و تک ظرفی برای به¬دست آوردن این ترکیب¬ها با استفاده از کاتالیزگر نانو سیلیکا فسفریک اسید در شرایط ملایم مد نظر قرار گرفت. کاتالیزگرهای گوناگونی برای این واکنش گزارش شده است که از مشکل¬های اصلی آن ها زمان طولانی واکنش، بازده کم، سمی بودن ترکیب¬ها، دمای بالای واکنش، گران بودن واکنشگرها و غیره می باشند.

واکنشهای نیترودارکردن ترکیبهای آروماتیک به طور گسترده درحال مطالعه میباشند و از اهمیت صنعتی بالایی برخوردار هستند .از این رو پیشرفت روشهای نیترودارکردن بدون آلودگی، تحت شرایط ملایم بسیار حائز اهمیت می باشد. استفاده از اسیدهای جامد به عنوان کاتالیزگر تحت شرایط ملایم و بدون حلال یک روش دوستدار محیط و به نسبت ساده برای نیترودارکردن ترکیبهای آروماتیک محسوب میشود که محدودیت ها و اشکال های روش سنتی را نداشته و علاوه بر آن باعث پیشرفت میزان بازده، سرعت و کاهش زمان انجام واکنش های نیترودار کردن میشود. بنابراین تصمیم بر آن شد تا نیترودار کردن در شرایط ملایم و بدون حلال بر روی بستر نانو bf3/sio2 انجام شود. واکنش نیترودارکردن در حضور نانوbf3/sio2 به عنوان کاتالیزگر اسید جامد، پتاسیم نیترات و ترکیب های آروماتیک در دمای 70 درجه سانتی-گراد و تحت شرایط بدون حلال، سایشی و با بازده بالا انجام می گیرد. همچنین برای بررسی ساختار و اندازه ذرات کاتالیزگر از روش های گوناگون شامل: میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem)، پراش اشعه ایکس (xrd) استفاده شد¬ و نیز برای شناسایی و تعیین ساختار محصول ها از روش¬های طیف بینی فرو سرخ تبدیل فوریه (ft-ir) ، تشدید مغناطیسی هسته ی هیدروژن (1hnmr) و تشدید مغناطیسی هسته¬ی کربن (13cnmr) استفاده شد. کلید واژه: 1) نیترودار کردن 2) ترکیب¬های آروماتیک 3) اسید جامد 4) نانوbf3/sio2 5) پتاسیم نیترات 6) شیمی سبز keywords: 1) nitration 2) aromatic compounds 3) solid acid 4) nano bf3/sio2 5) potassium nitrate 6) green chemistry

کاربردهای متنوع ترکیب های آزو موجب پیشرفت روش های جدید برای تهیه ی آن ها به عنوان یک هدف مهم در سنتزهای شیمیایی می شود. رنگ های آزو به طور معمول در دو مرحله تهیه می شوند: دی آزو دار کردن آمین های آروماتیک نوع اول و در ادامه واکنش جفت شدن نمک های دی آزونیوم و فنول ها یا آمین های آروماتیک. نمک های دی آزونیوم که به وسیله ی واکنش یون نیتروزونیوم، مشتق های آنیلین واسیدهای مایع قوی تشکیل می شوند در دمای اتاق ناپایدارند و به سرعت تجزیه می شوند، به همین علت در روش های متداول برای سنتز نمک های دی آزونیوم نیاز به دمای زیر صفر می باشد. اما اشکال اصلی چنین سنتزهایی ناسازگاری آن ها با محیط زیست است. بخارهای منتشرشونده اسیدی در آزمایشگاه و صنعت آسیب های دائمی و پایدار بر روی محیط زیست بر جای گذاشته و موجب تخریب تعادل طبیعی می شوند. در سال های اخیر توجه گسترده ای به کاربرد اسیدهای جامد در سنتزهای آلی شده است زیرا چنین واکنشگرهایی نه تنها فرآیند خالص سازی ساده ای دارند بلکه به جلوگیری از آزاد شدن پسماندهای واکنش به محیط زیست هم کمک می کنند. بنابراین جایگزینی اسیدهای مایع با نوع جامد در صنایع شیمیایی مطلوب است زیرا اسیدهای جامد دوست دار محیط زیست هستند. در این جا یک روش ساده برای سنتز ترکیب های آزو با استفاده از نانو bf3.sio2 به عنوان یک کاتالیزگر ناهمگن و کارآمد به کار گرفته می شود.

کاتالیزگرهای اسید و باز جامد مزایای زیادی نسبت به کاتالیزگرهای اسید و باز مایع لوری برونشتد دارند که می توان غیرخورندگی و سازگاری آنها با محیطزیست را نام برد. سیلیکای واکنش داده شده با تری فلورو بوران کاتالیزگری است که به راحتی قابل کنترل کردن است و دسترسی بهتر واکنش دهنده به جایگاه فعال را ممکن می سازد. کاتالیزگر سیلیکا تری فلورو بوران و نیز ساختار نانوی آن یکی از کاتالیزگرهایی است که قابل استفاده مجدد، ارزان، سازگار با محیطزیست و کارآمد است. ترکیبهای نیتروزو آروماتیک دارای تنوع ساختاری و کاربردهای گسترده ای هستند. تهیه این مشتق ها در حضور کاتالیزگر ناهمگن اسید جامد نانو سیلیکا تری فلورو بوران تحت شرایط ملایم و بدون حلال برخی از عوامل شیمی سبز را تامین مینمایند

لیگاند های باز شیف به عنوان یک سری از ترکیب های دارای گروه ایمین، به علت فعالیت های فیزیولوژیکی و داروشناسی که به آن ها وابسته شده اند، اهمیت پیدا کرده-اند. آن ها طبقه جالبی از مواد هستند که به علت قابلیت کوئوردینه شدن با یون فلزات، تشکیل کمپلکس می دهند و به عنوان مدل هایی برای سامانه های زیست شناختی به کار گرفته می شوند .کاربرد ویژه و مهم باز های شیف وکمپلکس های فلزی آن ها به عنوان کاتالیزگر در سامانه های زیست شناختی مختلف می باشد. آن ها همچنین به عنوان مواد فعال در بسپارش، گروه های عاملی، رنگ ها، رنگدانه ها و زمینه های پزشکی کاربرد دارند. به ویژه مشتق های باز شیف به طور وسیعی در فعالیت های ضد میکروبی استفاده می شوند. گزارش های زیادی در این مورد در مجله های بین المللی معتبر به چاپ رسیده است. در این مطالعه، نانو bf3/sio2 به عنوان کاتالیزگر در تهیه ی ایمین ها و باز های شیف از واکنش ترکیب های آلدهید با آمین ها و به طور موثر در حلال متانول استفاده شده است. خالص سازی ساده، بازده بالای محصول ها و زمان کوتاه واکنش برخی از برتری های این روش است. شایان ذکر است پس از تهیه کاتالیزگر نانو bf3/sio2 بررسی ساختار آن توسط روش های میکروسکوپ الکترونی روبشی(sem)، میکروسکوپ الکترونی عبوری(tem)، پراش اشعه ایکس(xrd) و تجزیه وزن سنجی حرارتی(tga) انجام شد. همچنین محصول های واکنش پس از جداسازی و خالص سازی با استفاده از روش های طیف نگاری مادون قرمز(ir) و تشدید مغناطیسی هسته هیدروژن (1h nmr) تعیین ساختار شدند.

استفاده از کاتالیزگرهای ناهمگن به جای کاتالیزگرهای همگن در سنتزهای آلی باعث ایجاد حوزه ی جذابی از پژوهش¬های آزمایشگاهی و به دنبال آن صنعت شده است. چنین کاتالیزگرهایی در مقایسه با کاتالیزگرهای همگن دارای ویژگی¬های مناسبی چون آسانی جداسازی از محیط واکنش و قابلیت استفاده¬ی مجدد در انواع واکنش¬های آلی می¬باشند. اما مهم ترین نکته، سهم آن¬ها در نقش دوست¬دار محیط، تمیز (سبز) بودن و شیمی پایدار است. نانوکاتالیزگرها به واسطه¬ی ویژگی¬های فیزیکی و شیمیایی متفاوت در مقایسه با مواد توده¬ای توجه بسیاری از پژوهش¬گران را به خود جلب نموده اند. در حال حاضر کاربرد نانو ذرات به عنوان کاتالیزگر به خاطر فعالیت کاتالیزگری بالاتر در حال گسترش است. در این پژوهش تهیه¬ی رنگ¬های آزو بر پایه¬ی ٢-نفتل از یک سری آمین¬های آروماتیک، استال¬ها از آلدهیدهای آروماتیک و دی ال¬ها، آسیلال¬ها از آلدهیدهای گوناگون و استیک انیدرید، ترکیب¬های n-نیتروزوآمین¬های نوع دوم با استفاده از سدیم نیتریت، تترا هیدروپیریدین¬ها (thps) از طریق واکنش چندجزئی آلدهیدها، آمین¬های آروماتیک و اتیل استو استات و مشتق¬هایی از دی هیدرو-2- اکسو پیرول¬ها از طریق واکنش چندجزیی آمین¬های آروماتیک، فرمالدهید و دی متیل و دی اتیل استیلن دی کربوکسیلات (dmad و dead) با استفاده از کاتالیزگر اسید جامد تیتانیم (iv) کلرید مستقر شده روی نانو سیلیکاژل (nano-ticl4/sio2) و در شرایط مختلف دمایی، بدون استفاده از حلال، در حضور حلال و روش سایشی بررسی شد. دراینجا سعی بر آن بوده که با استفاده از کاتالیزگر اسیدی جامد، شرایط بدون حلال و سایشی تهیه¬ی محصول¬ها مطابق با اصول شیمی سبز باشد. ویژگی¬های کاتالیزگر با استفاده از روش¬های میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem)، پراش پرتوی ایکس (xrd)، تجزیه وزن سنجی حرارتی (tga) و ساختار محصول¬ها با روش¬های تبدیل فوریه فروسرخ (ft-ir)، تشدید مغناطیسی هسته¬ی هیدروژن (h nmr1) و کربن (c nmr13)، طیف سنجی جرمی (ms)، تجزیه¬ی عنصری (ea) و فرابنفش- مریی (uv-vis) مورد شناسایی قرار گرفتند.

در این پژوهش، دو دسته از مهم ترین رنگ های آزو شامل مشتق های آریل آزوـ1ـ نفتول و فورمازان در حضور نانو ذرات سیلیکا بوران تری فلوئورید و مگنتیت- سیلیکا بوران تری فلوئورید با استفاده از روش های مبتنی بر اصول شیمی سبز سنتز و سپس شناسایی شدند. عدم استفاده از حلال و کاربرد نانو ذرات سیلیکا بوران تری فلوئورید و مگنتیت- سیلیکا بوران تری فلوئورید در واکنش های ذکر شده، سبب افزایش بازده و کاهش زمان واکنش نسبت به روش های گزارش شده ی قبلی می شود.

کاتالیزگر نانوسیلیکا کلرید یکی از کاتالیزگرهایی است که قابل استفاده مجدد، ارزان، سازگار با محیط زیست و کارآمد است، نیاز به اقدامات احتیاطی برای آماده سازی و حمل و نقل ندارد و برای مدت زمان طولانی با حداقل کاهش فعالیت کاتالیزگری قابل نگهداری است. به همین دلیل از آن برای واکنش آسان و موثر اورتوفنیلن دی آمین با آلدهیدهای آروماتیک استفاده شد و محصول ها با بازده بالایی بدست آمدند. ترکیب های بنزایمیدازول دارای تنوع ساختاری و کاربردهای گسترده ای هستند. تهیه این مشتق ها در حضور کاتالیزگر ناهمگن اسید جامد نانوسیلیکاکلرید تحت شرایط ملایم برخی از عوامل شیمی سبز را تامین می نمایند.

چکیده ندارد.

بنابراین در این پایان نامه اسید جامد جایگزین اسید مایع شده است زیرا اسیدهای جامد دوستدار محیط و منشوری به سمت شیمی سبز است. بدین ترتیب اسید جامد "نانو سیلیکا سولفوریک اسید" سنتز شد و شناسایی آن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی(sem)، صورت گرفت. سپس رنگ های دی آزو بر پایه 1- و 2- نفتول با استفاده از اسید جامد مورد اشاره، با راندمان بالا تهیه و زمان واکنش نسبت به روش معمول، بسیار کوتاه تر شد. برای شناسایی محصول ها از روش های طیف نگاریft-ir, 1h nmr و uv-vis استفاده گردید. شایان ذکر است که با توجه به طیف نگاری های انجام شده، توتومری انامینونی در محصول های بر پایه ی 2- نفتول و موقعیت 2، 1- نفتول دیده شد که در اثر این توتومری، در طیف های 1h nmr در ناحیه ی ? = 15.52-17.10 ، nh توتومری به طور ویژه ای ظاهر شد.

امروزه فن آوری های کاتالیزگری نقش مهمّی را در گسترش اقتصاد صنعت شیمیایی ایفا می کنند و فرایندهایی که به صورت ناهمگن کاتالیز می شوند به عنوان روش های عملی و تجربی ساده، فواید زیادی نظیر شرایط واکنش ملایم و اتلاف شیمیایی پایین دارند. با توجه به اینکه سنتز، واکنش ها و خواص زیست شناختی ایمیدازول ها بخش عمده ای از شیمی ناجور حلقه را تشکیل می دهند، لذا ارایه روش های جدید یا بهبود روش های سنتزی می تواند از اهمیت به سزایی بر خوردار باشد. توجه به شیمی سبز که گام بزرگی در علوم و هم چنین محافظت از محیط زیست می باشد، امروزه اهمیت زیادی پیدا کرده است. با توجه به این که واکنش ها در بستر جامد، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می تواند بسیاری از عامل های مورد نظر شیمی سبز را تامین نماید، لذا تصمیم بر آن شد تا تهیه ی مشتق های چهار استخلافی ایمیدازول را با استفاده از بنزیل، مشتق های بنز الدهید، آمونیوم استات و آمین های نوع اول آلیفاتیک و آروماتیک در شرایط بدون حلال بر روی بستر جامد نانوسیلیکا سولفوریک اسید که اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته و مزایای زیادی را ارائه می دهد، انجام شود. واکنش در زمانی کوتاه، بازده بالایی از محصول ها را ارایه می دهد.

اسیدهای جامد کاتالیزگرهایی هستند که به طور اساس در صنایع از جمله پتروشیمی، پالایشگاه ها و صنایع شیمیایی می تواند مورد استفاده قرار گیرند. آن ها در تولید بیشتراز 108×1تن متریک محصول در سال استفاده می شوند.از سال 1940 گرایشی کلی برای جایگزینی اسید های مایع توسط اسید های جامد تا حد امکان وجود داشته است که فواید آشکاری را در بر دارد.کاتالیزگرهای اسیدی جامد به عنوان مواد عاملی مهم برای پالایشگاه نفت به طور مثال فرایند های شکست و برای تولید مواد شیمیایی به کار گرفته می شوند. در حال حاضر در حدود 180 فرایند صنعتی با استفاده از اسید های جامد در حال اجرا هستند.محافظت کردن و محافظت زدایی گزینشی گروه های کربونیل یکی از مراحل مهم در شیمی آلی پیشرفته می باشد.از آن جایی که اسیلال ها واحد های ساختاری پایدار و مهمی در واکنش های دیلز آلدر می باشد و همچنین به علت پایداری ویژه آن ها تحت شرایط خنثی، بازی ملایم و محلول های اسیدی، بسیار مورد توجه می باشد. تا کنون روش های گوناگون برای تهیه این ترکیب ها به کار برده شده است.از آن جایی که آسیلال ها حدّ واسط های مهم سنتزی می باشند و موارد استفاده ی زیادی دارند. در این پژوهش هدف بر آن است که روشی در نظر گرفته شود که از نظر شرایط انجام واکنش آسان و ملایم باشد. روش هایی که بدون حلال انجام می گیرد از نظر خالص سازی محصول واکنش بسیار مناسب می باشند و بازده بالایی دارند. استفاده از شرایط ناهمگن برای کنترل آلودگی محیط است. این فرآیندها برای بهبود راندمان محصول و عدم اتلاف شدید مواد و محصولات جانبی سمّی که در طی واکنش تشکیل می شوند گسترش پیدا کرده اند.بدین منظور ابتدا بستر رزین سیلیکا فسفریک اسید در اندازه نانو ساخته شده ، آسیلال های گوناگون ابتدا تهیه و در مرحله بعد محافظت زدایی می شوند.امروزه فن آوری های کاتالیزگری نقش مهمّی را در گسترش اقتصاد صنعت شیمیایی ایفا می کنند و فرایندهایی که به صورت ناهمگن کاتالیز می شوند به عنوان روش های عملی و تجربی ساده، فواید زیادی نظیر شرایط واکنش ملایم و اتلاف شیمیایی پایین دارند. آسیلال ها یکی از مهمترین گروه های موثر محافظت کننده ی کربونیل می باشند و به علّت پایداری آن ها در شرایط خنثی، بازی ملایم و محلول های اسیدی به عنوان حد واسط های مهمی در سنتزهای چند مرحله ای به کار می روند.همچنین واحدهای ساختاری مهمی برای سنتز 1ـ استوکسی دی اِن ها در واکنش دیلز آلدر می باشند، به علاوه عاملیت آسیلال به وسیله ی واکنش با هسته دوست های مناسب به گروه های عاملی دیگر تبدیل می شوند.آسیلال ها به عنوان واکنشگرهای برقرار کننده ی اتصالات عرضی سلولز در کتان به کار برده شده اند. اهمیت این روش ایجاد یک شرایط ملایم برای تهیه آسیلال ها با بازده بالا در حضور رزین سیلیکا فسفریک اسید در اندازه نانو و در نهایت محافظت زدایی آسیلال ها تحت شرایط ذکر شده می باشد.

کاتالیزگرهای اسیدی جامد به عنوان مواد عاملی مهم برای پالایشگاه های نفت به طور مثال فرایندهای کراکینگ و برای تولید مواد شیمیایی به کار گرفته می شوند. اگرچه فرایندهایی که شامل اسیدهای معمولی هستند به طور معمول با مشکلاتی از قبیل سمیت بالا، اتلاف کاتالیزگر، مصرف زیاد کاتالیزگر، مشکلات جداسازی و بازیافت همراه هستند، با توجه به خوردگی، سلامت، سادگی جداسازی و بازیافت اسیدهای جامد جایگزینی این اسیدهای جامد با اسیدهای مایع در صنعت شیمیایی مطلوب است. سیلیکا فسفریک اسید یک رزین جامد اسیدی است که می تواند برای تبدیل گروه های عاملی مختلف به عنوان معرف یا کاتالیزگر در شرایط هتروژن استفاده شود. با توجه به این که واکنش ها در بستر جامد، با حذف حلال و افزایش سرعت واکنش می تواند بسیاری از عامل-های مورد نظر شیمی سبز را تامین نماید، لذا تصمیم بر آن شد تا سنتز مشتق های آلکیل یا آریل-14h- دی بنزو[a,j] زانتن ها در شرایط ملایم و بدون حلال بر روی بستر جامد نانوسیلیکا فسفریک اسید که اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته و مزایای زیادی را ارائه می-دهد، انجام شود. استفاده از این رزین در اندازه نانو باعث کاهش زمان انجام واکنش و افزایش بازده محصولات خواهد شد. در ادامه محصولات به دست آمده توسط طیف های 1h nmr،13c nmr ، ft-ir شناسایی شدند. شایان ذکر است اسپکتروسکوپی میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) برای رزین نانو سیلیکا فسفریک اسید انجام شد که نتیجه مطلوب به دنبال داشت.

مواد نانو ساختار به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردشان، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. روش های تهیه ی این مواد اثر قابل توجهی بر اندازه، شکل و ساختار آن ها ایجاد می کند که در نهایت تعیین کننده ی ویژگی های این مواد می باشند. به عنوان نمونه، با افزایش نسبی سطح به حجم کسر زیادی از اتم ها در فرایند کاتالیزگری در دسترس می باشند. با توجه به اینکه سنتز برخی از رنگ های آزو بر پایه 1- نفتول و 2- نفتول نیازمند شرایط ویژه از قبیل دمای پایین و یا استفاده از اسیدهای مایع و حتی در برخی موارد فشارهای بالا می باشد. فرایندهای همراه با اسیدهای مایع با مشکلاتی از قبیل: سمیت بالا، خوردگی و استفاده از مقدار زیاد کاتالیزگر و مشکلات جداسازی و بازیابی همراه می باشد. بنابراین در این جا اسید جامد جایگزین اسید مایع شده است زیرا اسیدهای جامد دوستدار محیط و منشوری به سمت شیمی سبز است و این فرایند در دمای محیط و شرایط بدون حلال انجام گرفت. بدین ترتیب اسید جامد "نانو سیلیکا فسفریک اسید" سنتز شد و شناسایی آن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی(sem)، صورت گرفت. سپس رنگ های دی آزو بر پایه 1- و 2- نفتول با استفاده از اسید جامد مورد اشاره، در دمای محیط و شرایط بدون حلال با راندمان بالا تهیه شد و زمان واکنش نسبت به روش معمول، بسیار کوتاه تر شد. برای شناسایی محصول ها از روش های طیف نگاری ft-ir, 13c nmr ,1h nmr و uv-vis استفاده گردید.