نام پژوهشگر: مهری گلشنی راد
مهری گلشنی راد ناصر رحیمی
چکیده در این پژوهش به بررسی عوامل زیبایی شناسی شعر انوری از دیدگاه علم بدیع می پردازیم. علم بدیع یکی از شاخه-های علوم بلاغت است، که در لغت به معنی چیز تازه و نو، و در اصطلاح علمی است که باعث زیبا سازی کلام می شود و یا سخن ادبی را ارتقاء می بخشد، و به طور کلی به دو دست?: بدیع لفظی و بدیع معنوی تقسیم می شود. در گذشته به علم معانی و بیان که از دیگر شاخه های علوم بلاغت هستند نسبت به بدیع توجّه بیشتری می شد؛ امّا امروزه با توجّه به سیر طولانی و کشف عوامل زیبایی سازی شعر در این حیطه، باعث توجّه بیشتر به این دانش شده است. شاعران با استفاده از دانش بدیع توانسته اند به جذابیت و گیرایی و همچنین تأثیر هر چه بیشتر در مخاطب خود بیفزایند. انوری نیز از این مورد مستثنی نیست. دیوان او که شامل: قصاید، قطعات، غزلیات و رباعیات فراوان می باشد، سرشار از این زیبایی های ادبی است، مخصوصاً قصایدش نسبت به دیگر اشعارش از صنایع بدیعی بیشتری برخوردارند. انوری که شاعری مدح گوی است توانسته با استفاده از این عوامل زیبایی، توجّه ممدوح خود را برانگیزد، و با توجّه به زبان فاخر و قصاید استوارش او را یکی از سه پیامبر شعر فارسی دانسته اند. از پر بسامدترینآرایه های به کار رفته در دیوان انوری در حوز? بدیع لفظی می توان: موازنه، جناس، سجع، تکرار و ... و در حوز? بدیع معنوی: اغراق، حسن تعلیل، ارسال مثل، تلمیح، مراعات النظیر، لفّ ونشر و ... را نام برد.