نام پژوهشگر: زهرا محجوب
زهرا محجوب حسین نجاری
چکیده فرهنگ نامهای جغرافیایی در بندهش ایرانی: بررسی ریشهشناختی و اسطورهشناختی به کوشش: زهرا محجوب جغرافیا، یکی از پدیدههای بزرگ اسطورهساز است که اغلب، جایگاه آن در باورهای اساطیری، با واقعیت قابل انطباق می باشد؛ دربارهی جغرافیای اساطیری در ادبیات پهلوی و خصوصا بندهش اشاراتی شده که به ندرت مورد توجه و بررسی دقیق قرار گرفته است. با توجه به حد و حدود احتمالی جغرافیای اساطیری در بندهش ایرانی، گاه میتوان، آن را در عالم واقع جایابی کرد. بندهش ایرانی، به عنوان یکی از بزرگترین آثار به زبان فارسی میانه، در بردارنده ی شمار فراوانی از نامهای جغرافیای اسطورهای است و از آنجایی که گردآوری همهی اسامی مناطق جغرافیای اسطورهای در یک رساله امکان پذیر نمی باشد، لذا در این پژوهش، از اسامی دریاها، دریاچهها، رودها و دژهای اسطورهای بندهش ایرانی استفاده و به شناخت آنها در اساطیر و تعیین جایگاه آنها در جغرافیای طبیعی پرداخته شده است. با در نظر گرفتن ویژگی های فعلی مکان های جغرافیایی، گاه می توان مکان های جغرافیای اسطورهای را بر جغرافیای طبیعی منطبق ساخت. در پژوهش حاضر علاوه بر اینکه سعی شده است، مکان های جغرافیای اساطیری بندهش ایرانی با جغرافیای طبیعی مورد انطباق قرار گرفته و جایابی شوند، اسامی این مکان ها نیز، با توجه به اصول علمی هم از دیدگاه ریشهشناختی و هم اسطورهشناختی مورد بررسی قرار گرفته است. شایان ذکر است که، مکان های جغرافیای اساطیری در بندهش ایرانی در "هفت کشور" و اغلب در "خونیرس" و در کنار "دریای فراخکرد" و "کوه البرز" واقع شده است که گاه با توجه به نکات اسطورهای موجود و ویژگی های کنونی مکان های جغرافیایی، قابل انطباق با جغرافیای عالم واقع می باشند. کلید واژه ها: جغرافیای اساطیری، بندهش، دریای فراخکرد، دریاچه چیچست، رود دائیتی، ور جمکرد. ?