نام پژوهشگر: علی اوسط باقری

آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1385
  محمد ساعدی   علی اوسط باقری

آیات متعددی از قرآن کریم در ارتباط با مسأله امامت و ولایت بوده و بیانگر ارج و مقام و فضائل امیرمومنان علی(علیه السلام) و ائمه معصومین(علیهم السلام) می باشد. مفسران و متکلمان شیعه به این آیات بر اثبات خلافت و جانشینی بلافصل امیرالمومنین علی(علیه السلام) و نیز بیان جایگاه امامت و ویژگی های امام استناد جسته اند. در مقابل برخی از مفسران اهل سنت به طرح شبهاتی در زمینه استدلال شیعه به این آیات پرداخته اند، که از جمله ایشان، رشید رضا در تفسیر المنار می باشد. ما در این رساله و در ضمن سه فصل دلالت آیات و وجوه مورد استناد شیعه را بیان نموده و شبهات رشید رضا را بر این موارد بیان و پاسخ گفته ایم. فصل اول به بحث های کلی و پیش نیاز بحث اختصاص دارد. فصل دو م مشتمل بر آیات امامت و ولایت می باشد که در آن آیات زیر بررسی گردیده و البته در هر مورد شبهات یا کم توجهی های رشید رضا نیز بیان و پاسخ داده شده است. 1ـ آیه امامت بقره، 124 2ـ آیه ولایت مائده، 55 3ـ آیه اطاعت نساء، 59 4ـ آیه تبلیغ مائده، 68 5ـ آیه اکمال مائده، 3. فصل سوم به آیات بیانگر فضائل امیرالمومنین علی(علیه السلام) و امامان معصوم(علیهم السلام) اختصاص داده شده است و در آن آیات مورد نظربررسی و دلالت آنها بر فضیلت ایشان نمایانده و شبهات رشید رضا در هر مورد پاسخ گفته شده است. آیات مورد بحث در این بخش به شرح ذیل می باشد. 1ـ آیه لیله المبیت بقره، 207 2ـ آیه مباهله آل عمران،61 3ـ آیه برائت توبه، 3 4ـ آیه انفاق بقره، 274 5ـ آیه صادقین توبه، 119 6ـ آیه سقایه الحاج توبه، 19 7ـ آیه محبت مائده، 54 8ـ آیه بیّنه و شاهد هود، 17. شایان ذکر است که در بیان دیدگاه اندیشمندان شیعه به منابع مختلف کلامی و تفسیری مراجعه شده است ولی در بخش نقد و بررسی شبهات رشید رضا، از تفسیر شریف المیزان بیشترین استفاده را شده است.