نام پژوهشگر: مریم معاذی
مریم معاذی
تفکر انتقادی یک عنصر لازم برای پیشرفت علمی و فرهنگی یک جامعه می باشد. افراد باید قدرت تجزیه و تحلیل و کاربرد اطلاعات در موارد حل مشکل و تصمیم گیری را داشته باشند. از سوی دیگر بیش از 2 دهه است که امواج فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش و پرورش را تحت تاثیر قرار داده است. تفاوت های افراد در راهبردهای یادگیری و سبک های شناختی در تعامل با ابزارهای تکنولوژیک، موجب می شود روش های تدریس مختلف اثرات و کاربردهای متفاوتی برای هر فرد داشته باشند بنابراین، پژوهش حاضر به بررسی اثر استفاده از نرم افزار آموزشی بر تفکر انتقادی و ارتباط آن با سبک های شناختی پرداخته است. به این منظور 100 دانش آموز دختر و 100 دانش آموز پسر مقطع سوم راهنمایی به شیوه در دسترس انتخاب شدند. سپس افراد به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. در ابتدا همه آزمودنیها به دو پرسشنامه آزمون مهارتهای تفکر انتقادی کالیفرنیا (cctst) و آزمون گروهی اشکال نهفته (geft)پاسخ دادند. برای گروه آزمایشی به مدت 3 ماه از نرم افزار آموزشی جهت تدریس درس علوم استفاده شد و میزان ساعات استفاده هر دانش آموز از رایانه ثبت می گردید سپس آزمون (cctst) مجددا اجرا گردید. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که نمره پس آزمون گروه آزمایش در مولفه تفکر انتقادی معناداری با نمره پیش آزمون این گروه داشته است. در حالیکه در مورد گروه کنترل چنین تفاوتی دیده نشد. از سوی دیگر نتایج آزمون t مستقل شنان داد که در دانش آموزان دارای سبک یادگیری مستقل از زمینه نمره تفکر انتقادی بالاتر از دانش آموزان دارای سبک یادگیری وابسته به زمینه می باشد. همچنین تمایل دانش آموزان دارای سبک یادگیری مستقل از زمینه به استفاده از نرم افزار آموزشی بیشتر از دانش آموزان دارای سبک یادگیری وابسته به زمینه بود. در حالیکه بین دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری دیده نمی شود. نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت استفاده از نرم افزارهای آموزشی در تدریس و توجه به تفاوت های فردی دانش آموزان در سبک های یادگیری، جهت ارتقا تفکر انتقادی به عنوان یکی از مولفه های تفکر و یادگیری تاکید دارد.