نام پژوهشگر: مسلم مقصودی

تصحیح و مقابله و تحقیق الجزء الثالث و الرابع من کتاب "شرح اللباب فی علم الاعراب" للزوزنی 729 ه.ق (عربی)
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مسلم مقصودی   محمدصالح شریف عسکری

رساله ی حاضر، تصحیح قسمت سوم و چهارم از نسخه خطی گرانبهایی است، به نام شرح اللباب فی علم الإعراب که اصل آن به وسیله ی فاضل اسفراینی به رشته ی تالیف درآمده است و محمد زوزنی آن را به زینت شرح، مزیّن کرده است . این کتاب متعلق به قرن هشتم هجری است. موضوع این پایان نامه همانطور که از اسم آن پیداست، علم نحو و به زبان عربی است که شامل یک مقدّمه و چهار فصل است، درمقدّمه درباره کلمه و انواع آن و انواع اعراب بحث شده است. و فصل اول آن که در زمینه اعراب است شامل سه بخش می شود، در بخش اول درباره انواع اعراب در اسم و در بخش دوم درباره انواع اعراب فعل مضارع و در بخش سوم درباره ضمیر بحث شده است . فصل دوم این کتاب که در زمینه معرب و مبنی است، بزرگترین فصل کتاب می باشد. بخش اول این فصل در زمینه مبنی بوده که به بناء لازم و عارض تقسیم می شود و بخش دوم این فصل که معرب است، شامل ممنوع من الصرف و مرفوعات و منصوبات و مجرورات و مجزومات و توابع می شود. فصل سوم کتاب هم در زمینه عوامل است که به سه بخش تقسیم می شود بخش اول درباره فعل و بخش دوم درباره حرف و بخش سوم درباره اسم است . فصل چهارم کتاب در رابطه با اقتضای اعراب است که در سه اصل خلاصه می شود: 1ـ فاعلیت که اقتضای آن رفع است . 2ـ مفعولیت که اقتضای آن نصب است . 3ـ اضافه که اقتضای آن جرّ است . و این حقیر توانستم با همه تلاش خود، دو فصل پایانی این کتاب را تصحیح و مقابله نمایم.