نام پژوهشگر: حسین عباس عابدی
حسین عباس عابدی حسین عبدالمحمدی
در این تحقیق موضع گیریهای اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) نسبت به خلفای سه گانه و نحوه تعامل آنان تبیین شده است.بنابراین مسأله این پژوهش این است که، تعامل اهل بیت(علیهم السلام) با خلفای سه گانه چگونه بوده است؟ آیا اهل بیت(علیهم السلام) با خلفای سه گانه همکاری کرده اند یا خیر؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا این همکاری به معنی مشروع دانستن حاکمیت خلفا بوده است یا خیر؟ دوران مورد بررسی از سال 11 هجری تا سال 35 هجری را شامل می شود، برخی از نویسندگان در مورد برخورد اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) با خلفای سه گانه افراط کرده اند و حتّی امام علی(علیه السلام) را بازوی اجرائی خلفا دانسته و خواسته اند به نحوی مشروعیت خلافت خلفای سه گانه را از این استفاده نمایند.اما فرضیه این پژوهش این است که اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) با ملاحظه خطرهایی که در صورت قیام جامعه اسلامی را تهدید می کرد، از قیام واقدام مسلحانه خود داری کردند و با صبر و دور اندیشی، جامعه اسلامی را از خطرهای منافقین، مرتدین و فرصت طلب ها نجات دادند.امام علی(علیه السلام) و حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام) که در مسئله خلافت و فدک خود را صاحب حق می دانستند شیوه ویژه ای را در پیش گرفتند که هم وحدت امت اسلامی حفظ شود و هم حقایق باز گو شود. حضرت علی(علیه السلام) در دوران خلفای سه گاه در پاره ای موارد به همکاری با آنان پرداختند و با مشاوره های مشفقانه برای حفظ مصالح اسلام و مسلمانان تلاش وافر نمودند و در موارد دیگر انتقادات شدید به خلفا کردند که از مجموع انتقادات اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) از خلفا می توان نتیجه گرفت که ایشان هرگز دستگاه خلافت را مشروع نمی دانستند بلکه با صراحت، عدم لیاقت آنها را گوشزد فرموده است.