«وما کان المومنون لینفروا کافهً فلولا نفر من کل فرقه منهم طائفهٌ لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون»توبه:122. اجتهاد از ریشه جُهد یا جَهد, سه مفهوم, تلاش, توان, و رنج و مشقت در آن یافت می شود. و این معنی در روایات نیز وجود دارد. معنی و مفهوم اصطلاحی اجتهاد از معنی لغوی آن دور نیست و هر دو بمعنای تلاش و کوشش بی نهایت دلالت دارند مثلاً اجتهاد در لغت به معنای کوشش برای بردن هر بار سنگین است, و در اصطلاح کوشش و تلاش کردن برای بدست آوردن حکم شرعی است. واژه اجتهاد بر دو معنی اطلاق شده است, یکی اجتهاد بمعنای خاص, دیگری اجتهاد بمعنای عام, که معنای دوم مورد قبول شیعه و سنی هر دو است, و مقصود طرح این تحقیق، مشروح تعریف و تبیین «اجتهاد» بمعنای عام است. اجتهاد, قوه محرکه اسلام است, بدین جهت در همه اعصار نیاز و ضرورت آن خواهد بود و ریشه آن در زمان ائمه (ع), و بلکه در زمان پیامبر (ص) بچشم می خورد و بدعت یا حادث دانستن آن حاکی از بی اطلاعی گوینده می باشد. تقلید, دنباله بحث اجتهاد است, و هر دو در زندگی مسلمانان از اهمیتِ یکسان برخورداراند. چه از راه اجتهاد فقیه مستقیماً حکم خدا را جستجو می کند و یک شخص عامی از راه تقلید به حکم خدا می رسد. و هرگز در اسلام, تقلید چشم بسته و کور کورانه, پیشنهاد نشده بلکه مفهوم تقلید, در دین, یعنی رجوع به متخصص دین, و آگاه به حکم الهی می باشد, وچیزی است, که هم عقل آنرا تأیید می کند و هم شرع به آن رهنمون کرده است. هیچ گاه باب اجتهاد در تشیع بسته نشد اما در اوائل سده یازدهم هجری, مکتبی بنام اخباریت بوجود آمد که اجتهاد را بدعت اعلام نموده, و عقل را از حجیت و اعتبار ساقط کرد, و سخت بر ظواهر روایات پائی می فشرد, شبیه همان چیزی که قبل از پیدایش اخباریت در تشیع، مکتبی بنام «ظاهریه» در اهل سنت بوجود آمده بود اما طولی نکشید, که با سعی و تلاش فقیه و مجتهد کامل آقا وحید بهبهانی, اخباریت با شکست رو برو شد و باطل بودن عقائد آن مکتب روشن گردید و اجتهاد دوباره رونق خود را باز یافت