نام پژوهشگر: سیمین فرجی هفشجانی
سیمین فرجی هفشجانی علی عباسی سورکی
به منظور بررسی تاثیر جداگانه و تلفیقی دو نوع کود سبز (نخود فرنگی و خلر)، کود گاوی (منبع نیتروژن)، فسفات بارور-2 (منبع فسفر) و کود شیمیایی مرسوم بر خواص کمی و کیفی گیاه چغندرقند و در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی آزمایشی طی سال زراعی1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در قالب، طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار شامل:1- شاهد بدون کود 2- نخود فرنگی + سوپر فسفات تریپل 3- خلر + سوپر فسفات تریپل 4- فسفات بارور-2 + اوره 5- کود گاوی + سوپر فسفات تریپل 6- کود شیمیایی مرسوم 7- نخود فرنگی + فسفات بارور-2 8- خلر + فسفات بارور-2 9- نخود فرنگی+ کود گاوی+ سوپرفسفات10- خلر + کود گاوی + سوپر فسفات تریپل 11- نخود فرنگی + کود گاوی + فسفات بارور-2 12- خلر + کود گاوی + فسفات بارور-2 و در 3 تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی اثر معنی داری بر عملکرد ریشه، عملکرد شکر، عملکرد شکر سفید و همچنین میزان نیتروژن مضره داشته است. به طوری که تیمارهای تلفیقی 8، 10، 11و2 بالاترین میانگین ها را در صفات عملکرد ریشه، عملکرد شکر و عملکرد شکر سفید را به خود اختصاص دادند. نیتروژن مضره نیز یکی از صفاتی بود که تحت تاثیر این تیمارها قرار گرفت و کمترین آن مربوط به تیمارهای (10 و 11) بود. از نظر سایر صفات کمی و کیفی بررسی شده نیز با وجود عدم معنی داری تفاوت بین تیمارها، تیمارهای تلفیقی کودهای آلی و زیستی در حد قابل قبولی بودند. از صفات وابسته به عملکرد، وزن تر ریشه و قطر ریشه نیز تحت تأثیر تیمارهای کودی قرار گرفت به نحوی که تیمارهای 8، 10 و 11 بالاترین میانگین ها را به خود اختصاص دادند. اثر تیمارهای مختلف کودی در بعضی مراحل رشد برشاخص های فیزیولوژیکی بررسی شده معنی دار و بیانگر برتری تیمارهای تلفیقی کودهای آلی و زیستی بود. بطور کلی نتایج نشان داد که تیمارهای کود سبز و تیمارهای تلفیقی کود سبز و کود گاوی به همراه کودهای زیستی فسفره (تیمارهای شماره ی 2، 7، 8، 10، 11 و 12) توانستند نیازهای چغندرقند را بخوبی تأمین و از این رو جایگزین روشهای شیمیایی موجود شوند. استفاده از کودهای سبز، دامی، زیستی و مدیریت آن ها در سیستم و تکنیک تلفیق می تواند استفاده از کودهای شیمیایی را در گیاهان پرمصرفی مانند چغندرقند کاهش و پیامدهای زیست محیطی آنها را تخفیف دهد. بررسی تأثیر کود سبز بر زیست توده ی علفهای هرز نیز حاکی از کنترل 68 درصدی توسط نخود فرنگی و 45 درصدی توسط خلر بود. سایر صفات کمی و کیفی تحت تاثیرمعنی دار تیمارها قرار نگرفتند.