نام پژوهشگر: محمد خادمی نوش آبادی
محمد خادمی نوش آبادی محسن شوکت فدائی
یکی از عواملی که در توسعه اقتصادی کشور جهت رسیدن به استقلال کشاورزی حائز اهمیت می باشد نقش نیروی کار موثر در کنار سرمایه در تولید بخش کشاورزی است . بکار گیری نیروی کار جوان روستائی در محل اقامت به لحاظ جلوگیری از تبعات اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و ... آن در مبدا و مقصد شایان توجه و قابل بررسی می باشد . مهاجرت جوانان روستائی باعث بر هم خوردن تعادل نیروی کار در سطح کشور ، تراکم در نقاط شهری و خالی شدن روستاها می گردد . این موضوع باعث نامتوازن نمودن زنجیره توسعه در کشور می گردد چرا که توسعه بایستی در سطح شهر و روستا بصورت هماهنگ صورت پذیرد. در این تحقیق بدنبال دلایل اصلی مهاجرت جوانان روستائی شهرستان دماوند به شهرها می باشیم . جامعه آماری این پژوهش شامل پنج دهستان ابرشیوه ، تار رود ، جمع آبرود ، آبعلی و مهر آباد در شهرستان دماوند می باشد که شامل 101 آبادی مجموعا دارای 27192 نفر جمعیت می باشد . حجم نمونه ازطریق جدول مورگان 377 نفر مشخص گردید . بمنظور انجام نمونه گیری با توجه به توصیه کارشناسان منطقه ، دهستان ابرشیوه که دارای 23 آبادی می باشد انتخاب گردید . 12 آبادی بصورت تصادفی جهت تکمیل پرسشنامه ها انتخاب شدند . با توجه به امکانات تحقیق نسبت به تکمیل 236 پرسشنامه اقدام گردید . روائی پرسشنامه از طریق مشاوره با کارشناسان کشاورزی منطقه مورد تایید قرار گرفت . ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 877/0 تعیین گردید بنابر این پایائی پرسشنامه نیزتایید شد . جهت بررسی و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی و جهت آزمودن فرضیه ها از آزمونهای دوجمله ای و t استفاده گردید . نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد که متغیرهای زیر ساختی با سه عامل ،637/80 درصد واریانس ، متغیرهای محیطی با دو عامل ، 057/75 درصد واریانس ، متغیرهای فرهنگی با چهار عامل ، 55/73 درصد واریانس ، متغیرهای اجتماعی با پنج عامل ، 366/68 درصد واریانس و متغیرهای اقتصادی با چهار عامل ،197/63 درصد واریانس را تبیین می نمایند . نتایج آزمون فرضیات نشان می دهند که عوامل اقتصادی ، اجتماعی و زیر ساختی بر مهاجرت جوانان روستائی شهرستان دماوند موثر بوده و عوامل فرهنگی و محیطی بر آن بی تاثیر می باشند . درجه اهمیت این عوامل سه گانه تاثیر گذار نیز بر اساس آزمون فریدمن به ترتیب عبارتند از : 1 . عوامل زیر ساختی 2 . عوامل اقتصادی 3 . عوامل اجتماعی .