نام پژوهشگر: اباذر اسمعیلی عوری

بررسی روابط بین تولید رواناب و فرسایش خاک با پوشش گیاهی و خصوصیات خاک از طریق زمین آمار (مطالعه موردی مراتع گرمی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  سجاد عبدی   اباذر اسمعیلی عوری

فرایند تبدیل بارندگی به رواناب در یک منطقه پیچیده بوده و دارای تغییرپذیری مکانی و زمانی است. با استفاده از تخمینگرهای زمین آماری می¬توان تغییرات مکانی برخی از خصوصیات خاک و رواناب را برآورد نمود. در این پژوهش ارتباط بین تولید رواناب و رسوب با پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در مراتع شهرستان گرمی از طریق زمین آمار با استفاده از نرم افزار arcgis بررسی گردید. به این منظور یک منطقه تقریباً با مقادیر پوشش گیاهی مختلف انتخاب شد. در 96 نقطه در قالب شبکه¬های 500 ×500 متر مربعی نمونه¬¬برداری خاک انجام گردید سپس برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیای خاک در آزمایشگاه اندازه¬گیری شد. شبیه سازی باران با شدت 5/1 میلی¬متر بر دقیقه در مدت 30 دقیقه در منطقه اجرا، نمونه¬های رواناب و رسوب برداشت و به آزمایشگاه منتقل گردید. همچنین سرعت نفوذ با استفاده از استوانه¬های مضاعف اندازه¬گیری شد. نتایج نشان داد که پوشش گیاهی تاثیر معنی¬داری بر مولفه¬های رواناب و رسوب در منطقه مورد مطالعه داشتند. همچنین ضرایب نفوذ مدل¬های کوستیاکف و فیلیپ متاثر از مولفه¬های خاک (مانند جرم مخصوص ظاهری و رطوبت اولیه) بود. تغییر¬نمای تجربی حاصل از تجزیه مکانی مولفه¬های رواناب و رسوب در این تحقیق کروی و نمایی به دست آمد. بر اساس نسبت اثر قطعه¬ای به آستانه، مولفه آستانه شروع رواناب از ساختار مکانی متوسط، حجم رواناب و مقدار رسوب از ساختار مکانی ضعیفی برخوردار گردید. مطابق معیار ضریب تبیین(r2)، روش درون¬یابی کریجینگ در مقایسه با وزن¬دهی عکس فاصله در تخمین مولفه-های رواناب و رسوب از دقت بالاتری برخوردار بود. نتایج این تحقیق نشان داد با استفاده از زمین آمار می¬توان ارتباط بین مولفه¬های فرسایش خاک با پوشش گیاهی و متغیرهای خاک را پیدا نمود.