نام پژوهشگر: محمد جواد رتجکش
عبدالرضا حیدری محمد جواد رتجکش
عواقب و آثار زیانبار دو جنگ جهانی و اوضاع اقتصادی نابسامان اروپا، حاکمان و سیاست مداران این قاره را به همکاری های مشترک وادار نمود. پس از فروپاشی شوروی، اتحادیه اروپا گسترش یافت و با پیمان های ماستریخت، شینگن، معاهده آمستردام، اجلاس نیس و پیمان لیسبون رویای رسیدن به اروپای واحد تعبیر شد و الگویی برای شکل گیری همکاری های منطقه ای گردید. اما درسال 2008 امواج بحران اقتصادی جهانی که از آمریکا شروع شده بود، به بزرگترین متحد وشریک آمریکا، اتحادیه اروپا رسید که بعدها ابعادی سیاسی-اجتماعی یافت. البته علاوه بر بحران اقتصادی آمریکا، بی انضباطی مالی اعضا، فقدان مکانیسم نظارتی بر عملکرد بانک های اروپایی وعدم پایبندی به مفاد معاهدات قبلی، از دلایل مهم وقوع بحران اقتصادی می باشد.کشورهای اتحادیه ابتدا بصورت انفرادی و سپس در قالب همکاری های جمعی به مقابله با بحران پرداختند.با بیکاری و رکود اقتصادی در کشورهایی که بیشتر آسیب دیده بودند نظیر یونان، پرتغال، اسپانیا و ایتالیا ،نارضایتی های اجتماعی و سیاسی در این کشورهاافزایش یافت و زمینه های خروج از منطقه یورو و تمایلات واگرایانه افزایش پیدا کرد اما کشورهای دارای اقتصاد قدرتمند نظیر آلمان و فرانسه در جهت افزایش همگرایی و جلوگیری از واگرایی بیشتر، اقدامات ریاضتی و کمک های مالی را پیشنهاد کردند. این پژوهش در پی جواب به یک سوال اصلی و دو سوال فرعی می باشد.1-بحران جهانی اقتصاد 2008 چه تاثیراتی بر روند همگرایی و یا واگرایی بین اعضای اتحادیه اروپا گذاشته است.؟ 2-ریشه ها و علل بوجود آمدن بحران اقتصادی جهانی در بین اعضای اتحادیه اروپایی چیست؟ 3-اقدامات اعضای اتحادیه اروپا برای مقابله با بحران چگونه بود و به چه ترتیب به مرحله اجرا گذاشته شد؟ اما فرضیه پژوهش: بحران اقتصادی اروپا بدنبال بحران اقتصادی سال 2008 در کشور آمریکا پدید آمد، اما استقراض و ولخرجی بی اندازه تعدادی از کشورها بحران را تشدید نمود.اتحادیه اروپا در قبال این بحران 2راهکار اتخاذ نمود:الف- با اتخاذ سیاست های ریاضتی در بخش اقتصادی و مالی کشورهای عضو خصوصا کشورهایی که در بحران آسیب بیشتری دیده بودند سعی در خروج این کشورها از بحران نمود و ب-اتحادیه اروپایی با توجه به اینکه بحران اقتصادی به بخش های سیاسی- اجتماعی کشورهای بحران زده سرایت کرده بود و خطر واگرایی بین اعضاء را در پی داشت با اقدامات حمایتی همچون کمک های مالی –وام به این کشورها، روند همگرایی در میان اعضاءرا تقویت نمود. برای انجام و رسیدن به اهداف مطالعاتی این پژوهش روش کتابخانه ای، اسنادی و شیوه توصیفی –تحلیلی بکار گرفته شده است. رهیافت اصلی در این تحقیق همگرایی میان کشورهای اتحادیه اروپایی می باشد. هرچند همگرایی بین این کشورها درپی بحران اقتصادی سال 2008 تضعیف گردید، اما سران کشورهای اتحادیه با اتخاذ اقدامات حمایتی و هدایتی توانستند از واگرایی بیشتر اتحادیه جلوگیری نمایند. بررسی تأثیرات بحران اقتصادی سال2008 میلادی بر همگرایی و واگرایی کشورهای اتحادیه اروپا می باشد.