نام پژوهشگر: نادر جعفر زاده
جلال حسن زاده سفیدان نادر جعفر زاده
امروزه یکی از آلودگی های خطرناک منابع آبی وجود فلزات سنگین حتی در غلظتهای کم در آنها می باشد. از این رو حذف یا کاهش فلزات سنگین از فاضلاب صنایع و آب آشامیدنی آلوده، امری اجتناب ناپذیر است. فرآیند جذب سطحی با استفاده از انواع مختلف جاذب های طبیعی و مصنوعی یکی از روشهای نوین حذف این آلاینده ها از محلول های آبی و پسابهای صنعتی می باشد. در این پژوهش، از زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت فعال شده با هیدروکسید سدیم برای حذف یونهای فلزات سنگین نظیر مس، کادمیوم، روی و منگنز مورد بررسی قرار گرفت. در فرآیند حذف تاثیر پارامترهای عملیاتی نظیر غلظت اولیه یون فلزی، مقدار اولیه جاذب، ph محیط و غیره مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. آزمایشات اولیه نشان داد که با روش فوق در محیطهای قلیایی فلزات سنگین با بهره عمل بسیار بالا قابل حذف می باشند. بیشترین درصد جذب یونهای فلزی در اثر تماس با زئولیت مربوط به یون مس بود. با توجه به محدودیتهای آنالیز فلزات سنگین و تاثیر گذاری آلودگی یونهای مس در آب آزمایشات تکمیلی برای حذف یون مس صورت گرفت مطالعات نشان داد برای 100 میلی لیتر از محلول حاوی 2 میلی گرم در لیتر از یون مس در ph برابر 12 با مقدار 2 گرم زئولیت فعال شده کلینوپتیلولیت طی مدت 30 دقیقه میزان 56/99 درصد یون مس از محیط حذف شد. در ادامه کار جهت مدل سازی فرآیند حذف فلز مس به روش جذب سطحی از روش رویه پاسخ (rsm) استفاده شد. به منظور ارزیابی تأثیر پارامترهایی نظیر زمان، غلظت اولیه یون مس، مقدار زئولیت اولیه و ph بر روی فرآیند حذف و تعیین شرایط بهینه، اقدام به طراحی و اجرای 31 آزمایش بر اساس این فاکتورها شده و با توجه به نتایج ضریب همبستگی خطی برابر با 928/0 (r2=0.928) بوسیله نرم افزار بدست آمد. همچنین آزمایش حذف صورت گرفته بر روی نمونه آب آلوده حاوی مقادیر قابل توجه فلزات سنگین، نشان داد روش فوق، قابلیت تصفیه کامل آب آلوده از فلزات سنگین را دارا می باشد.