کودپاشی کودهای گرانوله یکی از مراحل مهم و جدا ناپذیر صنعت کشاورزی هست و امروزه در بیشترنقاط دنیا این کار توسط کودپاش های گریز از مرکز پشت تراکتوری انجام می شود. ولی در بعضی از مناطق کشاورزی به خاطر محدودیت های ابزاری و عدم امکان ورود ماشین به مزرعه (برای مثال شالیزارها) این کار به صورت دستی انجام می پذیرد که معایب عمده ایی مانند عدم یکنواختی پخش، هزینه و زمان بر بودن را دارد. در این تحقیق کود پاش پشتی طراحی و ساخته شده توسط دو محقق کشور مورد بهینه سازی قرار گرفت. روند بهینه سازی مبتنی بر تحلیل تنش و آزمون و ارزیابی و با هدف بهینه سازی مصرف انرژی با بهبود یکنواختی پخش کود پاش صورت گرفت. ابتدا در این تحقیق قبل از تغییرات روی دستگاه، به بررسی شاخص های عملکرد مزرعه ایی همانند عرض کار تئوری و موثر، بازده مزرعه ایی و ظرفیت مزرعه ایی تئوری و موثر کود پاش پرداخته شد. بعد از تحلیل تنش بر روی قطعات خاصی از دستگاه با استفاده از روابط موجود و تغییراتی که در پارامتر های طراحی کود پاش که مهمترین آن ها نحوه ی قرار گیری پره های روی دیسک چرخان و تعداد آن ها بود، در فاز آخر تحقیق به ارزیابی یکنواختی پخش کود پاش مطابق با استاندارد انجمن مهندسین کشاورزی آمریکا (asae) به شماره ی s341.2 پرداخته شد. برای ارزیابی عملکرد یکنواختی پخش دستگاه از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار استفاده شد و تاثیر سه فاکتور بر کارکرد دستگاه مورد بررسی قرار گرفت. اثر فاکتور های سرعت دورانی دیسک چرخان، نوع کود و قد کاربر بر ضریب تغییرات مطابق طرح یاد شده مورد آزمون قرار گرفت. ظرفیت مزرعه ایی موثر مناسب دستگاه 38/1 هکتار در ساعت به دست آمد. بازده مزرعه ایی دستگاه 51 درصد بود که دلیل پایین بودن آن ادامه چکیده: این بود که دستگاه فوق عملا از 70 درصد عرض کار خود بهره می گیرد. از نتایج تحلیل تنش چنین برمی آید که با بکار گرفتن قطعات با ابعاد کوچک تر وزن دستگاه را تقلیل داد که خود کاهش هزینه را به دنبال خواهد داشت چرا که ضریب اطمینان اغلب قطعات در محدوده ی بالایی (بیشتر از 4) قرار داشته اند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر هر سه فاکتور همراه با اثر متقابل سرعت دورانی و نوع کود در سطح احتمال 1% معنی دار می باشد. بعد از بررسی های لازم روی میانگین ها و مقایسات لازم بهترین تیمار نیز انتخاب گردید.