نام پژوهشگر: مریم حکمت‌نیا

تجلی غدیر خم در شعر معاصر لبنان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  افسانه نور محمدی   مریم حکمت نیا

چکیده واقعه ی باشکوه غدیرخم در مسیر بازگشت از حجه الوداع، بزرگ ترین انعکاس معرفی مولا علی (ع) از جانب خدا و پیامبراکرم (ص) است. این حادثه ی تاریخ اسلام آن قدر مهم بوده، که از جانب مورّخان و سیره نگاران و دیگر طبقات بخصوص شاعران شیعه، سنّی، مسیحی، و... در طول تاریخ مورد توجه قرار گرفته است؛ چنان که بسیاری از شاعران از نخستین لحظاتِ پس از رویداد مهم غدیر و ماجرای جانشینی حضرت علی (ع)، در عصرهای مختلف در توصیف آن قلم زده و این رویداد مهم را به نظم کشیده اند و ارزش و اهمیت آن را از ابعاد مختلف دینی، اجتماعی، سیاسی مدّ نظر قرار داده و چه بسا با حماسه ای کم نظیر در تعبیر از شکوه و عظمت آن کوشیده اند. در لبنان نیزدر گذشته شاعرانی بوده اند که دراین زمینه غدیریه سرایی کرده اند، و در عصر معاصر نیز باتوجه به گرایش مقاومت در لبنان و گرایش به اهل بیت (علیهم السلام) غدیریه های بسیار شیوا و دلنشینی سروده شده است؛ این شاعران درخلال بیان ماجرای غدیر به موضوعات تقریبا مشابه و مختلفی از جمله: ولادت در کعبه، حدیث باب العلم، نکوهش بیعت شکنی، ماجرای سقیفه، و فضایل حضرت علی (ع) اشاره کرده اند، و از این رو بر آن شدیم تا در این پژوهش به عنوان گامی نخست در کنار معرفی غدیریه سرایان معاصر لبنان به تحلیل محتوایی و بلاغی اشعار، به استناد آیات قرآن کریم، احادیث و خطبه های نهج البلاغه بپردازیم و بازنمود آیه ی اتمام نعمت و اکمال دین آسمانی اسلام را از خلال اشعارشاعران توانمندی چون محمد کامل العاملی، عبدالقادر ترنینی، بولس سلامه، و دیگر شاعران دریابیم. واژگان کلیدی: غدیرخم، شعر معاصر عرب، لبنان، شاعران مسلمان، شاعران مسیحی.