نام پژوهشگر: علی اکبر شایان یگانه

تاثیر لیتولوژی ارتفاعات جغتای در آلودگی منابع آب (با تاکید بر آرسنیک)
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - سبزوار - دانشکده جغرافیا 1393
  موسی الرضا لطفیان   ابوالقاسم امیراحمدی

منطقه مورد مطالعه با وسعتی معادل19898کیلومتر مربع درقسمت غربی استان خراسان رضوی قرار گرفته است. بر اساس سالنامه آماری استان خراسان رضوی سال1391 کل جمعیت منطقه مورد مطالعه(سبزوار،جوین،جغتای،داورزن،خوشاب) 459866 نفر بوده است. آلودگی منابع آب از جمله مشکلات امروزی بشر است.آرسنیک یک شبه فلز سمی است که دربسیاری از مناطق جهان غلظت آن در آبهای زیر زمینی و سطحی بیشتر از استانداردهای تعریف شده برای این عنصر است.آلودگی آب ها به عنصر سمی آرسنیک دارای دو منشأ زمین زاد و بشر زاد می باشد. بالا بودن غلظت آرسنیک از حد مجاز آن در آب 10 میکرو گرم در لیتر، می تواند موجب اختلالاتی در سلامتی انسانها وجانداران وهمچنین بروز سرطان شود.این تحقیق به منظور بررسی تاثیر لیتولوژی ارتفاعات جغتای درآلودگی منابع آب به آرسنیک انجام شد و در این تحقیق از روش آزمایشگاهی وعملیات میدانی استفاده گردید.برای این منظور از منابع آب سطحی و زیرزمینی در 10 ایستگاه واقع در دو یال شمالی و جنوبی ارتفاعات جغتای در اردیبهشت ماه 1393نمونه برداری انجام شد .سپس نمونه ها برای آنالیز به آزمایشگاه آنالیز شیمی دانشگاه فردوسی مشهد ارسال شد وبا استفاده از روش طیف سنج جذب اتمی آنالیز های مورد نظر انجام گرفت و معلوم شد که غلظت آرسنیک در نمونه های انتخابی در حد مجاز می باشد ولیکن نوساناتی در میزان آرسنیک محلول در آب مشاهده می شود که بر این اساس می توان نتیجه گرفت ،اولا" لیتولوژی منطقه درکیفیت آب توانسته تاثیر بگذارد،بطوریکه غلظت آرسنیک در نمونه ها بین 1/9تا6/7 میکروگرم برلیتر متغیر است ؛ثانیا"جهت شیب لایه زمین شناسی بر میزان آلودگی آب به آرسنیک تاثیر داشته است و براین اساس بیشترین غلظت آرسنیک در دامنه شمالی ودر جهت شیب لایه زمین شناسی ثبت شده است؛ثالثا"میزان آرسنیک محلول در آب با اسیدیته آب رابطه مستقیمی ندارد.