نام پژوهشگر: جعفر حسنی
یزدان نادری علیرضا مرادی
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر طرحواره های هیجانی بر علائم اختلال استرس پس از سانحه بود. روش: شش بیمار مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و بعد از همتاسازی آن ها در متغیرهای سن و سطح تحصیلات بطور تصادفی در سه گروه درمان ترکیبی دارودرمانی و درمان مبتنی بر طرحواره های هیجانی، درمان ترکیبی دارودرمانی و درمان شناختی-رفتاری و گروه درمانی صرفا دارویی گماشته شدند. تمامی بیماران توسط پرسشنامه طرحواره های هیجانی لیهی (less)، پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان (cerq)، نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک و پرسشنامه تاثیر رویداد (ies) مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح پژوهش حاضر طرح تجربی تک آزمودنی با چند خط پایه بود از این روی داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل اندازه اثر و میزان تغییرپذیری کوهن و نمایش در نمودارها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. علاوه بر این از معادله درصد بهبودی و بهبودی تشخیصی برای ارزیابی میزان بهبودی استفاده شد. نتایج: درمان مبتنی بر طرحواره هیجانی بیشترین اثربخشی را بر طرحواره های هیجانی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان داشت. بیماران هر دو گروه ترکیبی cbtو est با دارو درمانی در نمرات طرحواره های هیجانی و علائم اختلال استرس پس از سانحه کاهش نشان دادند. هر دو گروه ترکیبی روان درمان با دارو درمانی بعد از اتمام درمان، بهبودی و کاهش علائم را دوره پیگیری حفظ کردند. اگرچه بیماران گروه صرفا دارویی بعد از اتمام درمان کاهش علائم را نشان دادند، اما نتوانسته-اند تا دوره پیگیری این روند را تداوم بخشند. بحث: درمان مبتنی بر طرحواره هیجانی می تواند طرحواره های هیجانی و راهبردهای تنظیم هیجانی را تعدیل کند و به موجب آن علائم اختلال استرس پس از سانحه را کاهش دهد. از این روی، لازم است متخصصان حوزه بهداشت روان به کاربرد این مدل در انواع دیگر آسیب های روانی توجه بیشتری داشته باشند.